O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti

10.5.3. Optik  kabellar 
 
Svetovod  sifatida  optik  kabellar  (OK)  qo`llaniladi.  Optik  kabelni  tipik 
konstruktsiyasi  3.20,  a-rasmda  keltirilgan.  Optik  kabelni  ishchi  qismi  sifatida  qobiq 
(5) bilan optik tolani tashkil etuvchi kvartsdan (6) bo`lgan o`zak xizmat qiladi (3.20, 
b-rasm). 
    
 
 
 
 
 
 
           a)                                               b) 
3.20-rasm. Optik tolali kabelni tipik strukturasini (a) va optik tolalarda nurni 
tarqalishga misol (b); 1-kabelni tashqi qobig‘i-polimerdan; 2-mustaxkamlaydigan 
element; 3-ichki (buferli) qavat; 4-silikonli material; 5-plastikli qobiq; 6-kvartsli 
o`zak. 
 
Optik  tolali  aloqa  liniyasi  (VOLS)  kata  miqdordagi  boshqaruvchi  va  qayta 
ishlaydigan  ma`lumotlarni  uzatish  uchun  qo`llaniladi.  Bu  aloqa  liniyasini  shaxsiy 
komp‘yuterdagi,  platalardagi  ichki  ma`lumotlarni  almashtirish  uchun,  tashqi 
qurilmalarga  shuningdek  uzoq  masofalarga  ma`lumotlarni  uzatish/qabul  qilishni 
tashkil qilish uchun qo`llaniladi. 
Optik  tolali  aloqa  liniyasinidan  ma`lumotlarni  uzoq  masofalarga  uzatilganda, 
optik signalni kuchaytirish uchun, kuchaytiruvchi – repiter qo`llaniladi. 
Hozirgi  vaqtda  eOP  sifatida  yarim  o`tkazgichli  lazerlardan  keng 
qo`llanilmoqda,  undan  tashqari  ular  yo`naltirilgan  yorug‘lik  nurini  tashkil  qiladi  va 
svetodiodda kamroq so`nadi.