O‟rganish usullari reja: Anatomiyani tekshirish usullari

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

12-мавзу: QONNING TUZILISHI, FUNKSIYALARI VA YOSHGA OID 

XUSUSIYATLARI. QON AYLANISHI. 

Reja: 

1. 

Qonning ahamiyati. 

2. 

Qonning tuzilishi va funksiyalari. 

3. 

Qonning yoshga oid xususiyatlari. 

4. 

Qon aylanishining ahamiyati 

5. 

Katta va kichik qon aylanish doirasi. 

6. 

Yurakning tuzilishi. 

7. 

Qon aylanishining yoshga oid xususiyatlari. 

8. 

Puls. 

9. 

Qon bosimi. 

Tayanch sо„zlar:   Puls. buyrak, upka, teri, Qon bosimi  Limfa, taloq, jigar  

Qon aylanishini boshqarilishi. 

Qonning  ahamiyati.  Qon  qizil  rangli,  shо‗rroq  ta‘mli  yopish  qoq  suyuqliqdir.  qon  limfa, 

tо‗qima  suyuqligi  bilan  birga  organizmdagi  barcha  hujayra  va  tо‗qimalarni  yuvuvchi 

organizmning  ichki  muhiti  hisoblanadi.  qon  suyuq  tо‗qima  bо‗lib,  qon  tomirlarda  doimo 

harakatlanib  organizmni  tuzilishi  va  faoliyati  uchun  zarur  bо‗lgan  ozuqa  moddalarni  yetkazib 

beradi.  Bundan  tashqari  xujayra  tо‗qimalarda  modda  va  energiya  almashinuvi  natijasida  hosil 

bо‗lgan  turli  chiqindi  moddalar  va  karbonat  angidrid  kislotasini  ayiruv  organlariga  (buyraklar, 

upka, teri) yetkazib beradi. 

Qonni  tomirlardan  doimiy  harakati  tufayli  tana  temperaturasi  birday  saqlanib  turadi. 

Shuningdek  qondagi  oq  qon  tanachalari,  maxsus  oqsil  moddalar  organizmga  tushgan  turli 

mikroblarni zararsizlantirib organizmda himoya vazifasini bajaradi. 

Qon orqali ma‘lum miqdorda organizmdagi turli fiziologik funksiyalar boshqarilib turiladi. 

Ichki  sekretsiya  bezlarida  ishlab  chiqarilgan  turli  garmonlar,  boshqa  aktiv  moddalar  qonga 

quyiladi,  g qon orqali organizmdagi organlarga borib, ularni f.aoliyatiii oshiradi  yoki susaytirib 

organizmdagi organlarni bir-biriga bog‗laydi.