20.60%
15%
10.90%
5.60%
5.60%
5.30%
5.20%
4.70%
3.80% 3.10%
"O`zagrosug`urta" AJ
EIMSK "O`zbekinvest"
"Kafolat sug`urta kompaniyasi"
AJ
"Alskom" AJ SK
"Alfa invest" MCHJ ST
"Gross Insurance" MCHJ
"O`zbekinvest Hayot" MCHJ
"Asia Inshurans" MCHJ SK
"Kapital Sug`urta" AJ
703
bo’lib hisoblanadi. Sug’urta bozorining bu ko’rsatkichlarin quyidagi jadvaldan
olishimiz mumkin:
1-jadval
2019-yil yakunlari bo’yicha sug’urta bozori holati (mln.so’mda)
128
Sug’urta mukofotlarining hududlar bo’yicha ulushiga qaraydigan bo’lsak
kompaniyalarning filiallarida ham operativ ish jarayoni olib borilayotganidan
daolat beradi.
2-jadval
SAIPRO axborot-reyting agentligi tomonidan mamlakatimiz sug'urta
bozorining 2019-yilgi ko'rsatkichlari tahlil qilindi (mln. so’mda)
129
№
Mintaqalar
2018-yil
2019-yil
O'zgarish
(%)
Ulush (%)
2015-yil
2016-yil
1
Toshkent shahri
285 799,3
361 590,1
126,5
55,4
52,2
2
Toshkent viloyati
37 543,5
51 940,5
138,3
7,3
7,5
3
Farg'ona viloyati
27 410,4
37 576,4
137,1
5,3
5,4
4
Samarqand viloyati
21 029,7
29 736,5
141,4
4,1
4,3
5
Andijon viloyati
21 050,7
29 418,2
139,7
4,1
4,2
6
Qashqadaryo viloyati
19 754,5
28 634,7
145,0
3,8
4,1
128
Sug`urta nazorati davlat inspeksiyasi ma`lumotlari
129
www.uzreport.uz
ma`lumotlari
Yillar
2018 y.
2019 y.
%
Umumiy ustav kapitali, jumladan:
394 391,8
443 127,5
112
mln. so'mda
218 425,9
240 806,1
110
mln. AQSh dollarida
62,6
62,6
100
Investitsiyalar, jumladan:
727 134,6
867 546,5
119
Depozitlar (omonatlar)
337 288,7
390 100,2
116
Qimmatli qog'ozlar
296 239,2
358 754,3
121
Zaymlar
6 973,6
7 104,8
102
Ko'chmas mulk
37 796,6
49 465,4
131
Tashkilotlar ustav fondidiagi ishtiroki
47 382,5
60 599,0
128
Boshqa investitsiyalar
1 453,9
1 522,8
105
Sug'urta mukofotlari, jumladan:
515 697,3
692 594,4
134
Ixtiyoriy sug'urta
328 987,2
485 008,0
147
Majburiy sug'urta
186 710,1
207 586,5
111
Sug'urta to'lovlari, jumladan:
99 830,6
130 456,8
131
Ixtiyoriy sug'urta
56 055,7
97 372,6
174
Majburiy sug'urta
43 774,8
33 084,2
76
704
7
Buxoro viloyati
19 608,5
28 007,1
142,8
3,8
4,0
8
Namangan viloyati
17 390,7
25 340,5
145,7
3,4
3,7
9
Xorazm viloyati
15 288,0
22 273,2
145,7
3,0
3,2
10
Surxondaryo viloyati
12 004,1
19 306,6
160,8
2,3
2,8
11
Qoraqalpog'iston
Respublikasi
12 008,1
16 995,4
141,5
2,3
2,5
12
Navoiy viloyati
9 956,0
15 844,2
159,1
1,9
2,3
13
Jizzax viloyati
9 382,7
15 363,9
163,7
1,8
2,2
14
Sirdaryo viloyati
7 471,2
10 567,3
141,4
1,4
1,5
Respublika bo’yicha
jami
515 697,3
692 594,4
134,3
100,0
100,0
SAIPRO axborot-reyting agentligi tomonidan mamlakatimiz sug'urta
bozorining 2019-yilgi ko'rsatkichlari tahliliga ko’ra agentlikning moliyaviy tahlil
va reyting departamenti Moliya vazirligi tomonidan taqdim etilgan ma'lumotlarga
asoslanib o'tgan yil yakunlari bo'yicha sug'urta bozorining mintaqalar kesimidagi
konsentratsiyasi darajasi 2018-yilgi ko'rsatkichga qaraganda biroz pasayganini
ma'lum qildi.
Reyting agentligining ma'lum qilishicha, sug'urta mukofotlarining yarmidan
ko'pi shu vaqtga qadar Toshkent shahri xissasiga to'g'ri kelardi. O'tgan yilgi
tahlillar esa 2019-yilda poytaxt xissasi 3,2 foizga pasayganini va 52,2 foizni
tashkil etganini ko'rsatdi. Mutaxassislar Toshkent shahridagi bu ko'rsatkichni
qolgan hududlardagi yuqori darajada yig'ilgan sug'urta mukofotlari hisobiga
pasaygani bilan izohlamoqda.
Ya'ni shu vaqtga qadar respublikamiz bo'yicha faqat Toshkent shahri
yig'ilgan sug'urta mukofotlari bo'yicha yetakchi o'rinni egallagan bo'lsa, butun
respublika bo'yicha yuqori darajadagi ko'rsatkich hisobiga poytaxt xissasi o'tgan
yilda biroz pasaygan. Lekin bu o'sish kuzatilmadi degani emas. Aniq raqamlar
bo'yicha o'tgan yili Toshkent shahrida 26,5 foizga o'sish kuzatildi
va mazkur ko'rsatkich qolgan hududlar bilan deyarli tenglashdi.
Demak, o'tgan yili mukofotlar hajmida 60% dan yuqori ko'rsatkich qayd
etildi. Bu 60,8% lik ulush bilan Surxondaryo va 63,7% bilan Jizzax
vilotlari xissasiga to'g'ri keldi. Bundan tashqari, sakkizta mintaqa mukofotlarning
40% dan 60% gacha o'sishini namoyish etdi.
Yuqorida keltirilgan o'zgarishlar natijasida mukofotlarning bozor bo'yicha
umumiy hajmi 34,3 %ga oshdi va 692,6 mlrd. so'mni tashkil etdi. Shu bilan birga,
sug'urta bozorining mintaqalar kesimidagi konsentratsiyasi ko'rsatkichi birinchi
uchta mintaqa bo'yicha 2,9%ga pasaydi va 65,1% ni tashkil etdi.
Birinchi beshta mintaqa bo'yicha bu ko'rsatkich 2,5%ga pasaydi va 73,7%ni
tashkil etdi, birinchi o'nta mintaqa bo'yicha esa ko'rsatkichlar mos ravishda 1% va
705
91,5% ga teng bo'ldi. Umuman olganda, 2019-yilning yakunlariga ko'ra, Toshkent
shahridan tashqari barcha mintaqalarda jami mukofotlarning ulushi 2018-yilning
shu davridagi ko'rsatkichga nisbatan ko'paygan.
Do'stlaringiz bilan baham: |