1- амалий машғулот (4 саот) Мавзу: Оқимлар буйича масалалар ечиш Амалий машғулот режаси

Оқимнинг бир маромлилиги кўрсаткичлари. Оқимни ташкил этишда барқарор 
даврнинг энг узоқ давомлилигини таъминлашга ҳаракат қиладилар. Оқимнинг бир маромлилигини 
ишчилар сонининг вақтга боғлиқ равишда ўзгариши ёки барқарор давр давомлилигига кўра 
баҳолайдилар. 
Оқимнинг ишчилар сонига кўра бир маромлилиги К
1
– ишчиларнинг бир кундаги 
максимал сони n
max
нинг оқимнинг ишлаш вақтидаги уларнинг бир кунлик ўртача сони n
ўрт
га 
нисбатидир, яъни
(5.9) 

---

бу ерда n
ўрт
= Q
o
/T
o
Q
o
– оқимнинг ишлаш вақтидаги барча ишларнинг умумий меҳнат 
талаблиги. 
К
1
қиймати доим бирдан катта, аммо барқарор оқим даври қанчалик узоқ бўлса (бунга 
захваткалар сонини кўпайтириш билан эришилади), К
1
қиймати шунча кичик, ва аксинча. 
К
2
оқимининг вақтга боғлиқ равишдаги бир маромлилиги – оқим барқарор даври 
давомлилиги Т
бар
нинг унинг умумий давомлилигига нисбатидир, яъни 
(5.10) 
Бу ерда К
2
доим бирдан кичик бўлиб, N ≤ n + 1, яъни барқарор бўлмаган оқим учун К
2
= 0. 
барқарор оқим учун К
2
> 0 ва унинг қиймати N қанча катта ва n қанча кичик бўлса, шу қадар 
катталашиб бораверади. 
Каррали маромли оқимни ташкиллаштиришда қуйидаги шартларга риоя қилинади: оқим 
мароми оқим бригадалари маромидан энг кичигига тенг, барча бригадалар учун t
бр
қиймати t
ш 
га 
каррали; бир хил жараённи бажараётган бригадалар сониушбу бригада мароми карралилиги, оқим 
мароми қийматига тенг. 
Доимий маромли оқим учун берилган барча формулалар каррали маромга эга бўлган оқим 
учун қўлланилиши мумкин. 
Бир маромли бўлмаган оқимлар. Мароми бир хилда ўзгарадиган бир маромли бўлмаган 
оқим учун оқим бригадалари ишининг шундай муддатларини танлаш керакки, бунда бир 
захваткада бир вақтнинг ўзида икки турли бригада ишламасин. Бу оқимли услубнинг асосий 
шарти бўлиб, битта захваткадаги навбатдаги бригадалар ишининг бошланиши орасида асосиз 
узилишлар бўлмаслиги керак. 
Мароми турлича ўзгарадиган бир маромли бўлмаган оқим. Ана шундай оқимда ҳар 
бир бригаданинг захваткалар бўйича иш мароми турлича қийматга эга бўлиши мумкин. Шунга 
боғлиқ равишда оқим ҳар бир алоҳида бригадаси ишининг, биринчисидан ташқари, узлуксизлиги, 
асосан, аввалги бригада ишининг тугаш муддатини ҳисобга олган ҳолда навбатдаги бригада 
ишининг бошланиш муддатини ўзгартириш ҳисобига таъминланиши мумкин.