Parrandalarda ovqat ҳazm qilish tizimi kasalliklari

Aйрим ҳолларда каттагина ҳажмга эга бўлган протоплазма ҳужайраларга бўлинмаган бўлиб, кўплаб ўзаклар ва ситоплазмага хос органеллалар сақлайди. Бундай тузилмалар симпласт (сун-биргаликда, пластос-ҳосил бўлган, ташкиллашган) деб аталади.

Симпластнинг ёрқин мисоли кўндаланг-тарғил мускул толаси бўлиб, унинг тузилиши билан кейинроқ (III бобда) батафсил танишамиз. Қўшни ҳужайралар ўсимталари воситасида бир-бирига жуда тиғиз тегиб туриши ва улар орасида ёруғлик микроскопи кўрсата оладиган ёриқлар бўлмаган ҳолларда синситий (сун-биргаликда, кйтос-ҳужайра) ҳосил бўлади. Электрон микроскоп бундай ҳолларда қўшни ҳужайраларнинг ўзаро тегиб турадиган қисмлари орасида плазмолеммадан иборат чегара борлигини кўрсатади. Синситий одатда тўрсимон кўринишга эга (масалан, бириктирувчи тўрсимон тўқима).

Aйрим тўқималар кўп миқдорда ҳужайралараро моддалар ҳосил қилади.

Бу моддалар органеллаларга эга эмас, уларда моддалар алмашинуви секин боради. Ҳужайрааро моддалар ҳужайралар билан яқиндан боғланган ва уларнинг ҳосилалари ҳисобланади. Уларни метаплазматик тузилмалар ҳам деб атайдилар.

Бу моддалар органеллаларга эга эмас, уларда моддалар алмашинуви секин боради. Ҳужайрааро моддалар ҳужайралар билан яқиндан боғланган ва уларнинг ҳосилалари ҳисобланади. Уларни метаплазматик тузилмалар ҳам деб атайдилар.

Коллаген, эластик ва ретикулин толалар ҳамда аморф модда метаплазматик тузилмалар бўлиб, уларнинг тузилиши бириктирувчи толадор тўқималар ўрганилаётганда қаралади. Тирик модданинг ҳужайра тузилишига эга бўлмаган шакллари ҳужайралардан ёки уларнинг ҳосилаларидан иккиламчи йўл билан ҳосил бўлади.

Организмдаги ҳужайралар сонининг ортиши мавжуд ҳужайраларнинг бўлиниб кўпайиши ҳисобига амалга ошади. Ҳужайра бўлинишидан олдин ДНК синтези юз беради ва хромосомалар редупликацияга учрайди. Ҳужайранинг бўлиниши бошланишидан навбатдаги бўлинишигача, ёки бўлиниш бошланишидан қариб нобуд бўлишигача бўлган яшаш даври ҳужайра цикли дейилади.

Юқори умуртқалиларнинг вояга етган организмларидаги турли тўқима ва органлар ҳужайраларининг бўлиниш қобилияти бир хил эмас.