Parametrlarini mohiyatliligini

BASHORATLASH XATOLIGI

Bashoratlashdagi o’rtacha xatolik quyidagi formula yordamida hisoblanadi:


1 ^{(x  x)2}

m  S
 1 
_ b

_( y  y^ˆ )²
y_b qold
ⁿ _(x  x)²

bu erda: ^{S  x} - qoldiq dispersiya.

qold


y

b
n  2

Ishonchlilik intervali esa
_yˆ_b
 t_
 m ifoda bilan aniqlaniladi.

x_b 

BASHORATLASHDAGI XATOLIK

Yuqoridagi misol ma’lumotlari asosida erkli o’zgaruvchi x ning bashorat qiymati
4 bo’lganda bashoratlashdagi o’rtacha tasodifiy xatolikni hisoblaymiz:

y
m 
b
x_b 

4 bo’lganda

 8,01.


y^ˆ_b bashorat qiymati quyidagiga teng:

_yˆ_b
 5,79  36,84  4
 141,57.

BASHORATNING ISHONCHLILIK INTERVALI

Yuqoridagi ma’lumotlar asosida y ning bashorat qiymatini ishonchlilik intervalini 0,95 ehtimollik bilan hisoblaymiz.
141,57  2,57 8,01  141,57  20,59 .
Bundan quyidagi ishonchlilik intervalini topamiz.

120,98 
_yˆ_b
 162,16 . mumkin.

TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR VA TOPSHIRIQLAR

1. 
   Ko’p omilli regressiya modellarining xususiyatlari nimalardan iborat?
   
2. 
   Ko’p o’lchovli regressiyaning asosiy maqsadi nima?
   
3. 
   Ko’p omilli regressiya tenglamalarini tuzishda qanday masalala echiladi?
   
4. 
   Ko’p omilli regressiya modellariga kiritiluvchi omillar qanday talablarga javob berishi kerak?
   

1. 
   Ko’p o’lchovli regressiya modellarida e’tiborga olingan va olinmagan omillarning ta’siri qaysi ko’rsatkichlar orqali baholanadi?
   
2. 
   Ko’p o’lchovli regressiya tenglamasida o’zgaruvchilar oldidagi parametrlarni
   

y  200 1,2  x₁
1,1 x₂
  ,
tenglama misolida tushuntirib bering.

3. 
   “Toza” regressiya koeffitsientlari deb qaysi koeffitsientlarga aytiladi va ular nimani tavsiflaydi?
   
4. 
   Istemol masalalarini o’rganganda v, v₀, v₁ koeffitsientlar nima deb nomlanadi va ular qanday ma’noni anglatadi?
   

1. 
   Darajali funktsiyalarda elastiklik koeffitsientlari nimani anglatadi?
   

2. 
   y^ˆ
   

_{ 0,38  x}3,31 _{ x}1,45
regressiya tenglamasini elastiklikka bog’lab sharxlab

x 1 2
bering.

3. 
   Ko’p omilli regressiya tenglamasining parametrlarini baholashning qanday usullari mavjud?
   
4. 
   Ko’p omilli regressiya tenglamasining parametrlarini baholashning determinantlar usulini aytib bering.
   

1. 
   Ko’p omilli regressiya tenglamasining parametrlarini baholashning standartlashgan masshtabga o’tish yo’li bilan echish usulini aytib bering.
   
2. 
   Standartlashgan regressiya koeffitsientining ma’nosi nimadan iborat?
   

3. 
   y
   

 200 1,2  x₁
1,1 x₂
  ,
ishlab chiqarish funktsiyasini elastiklikka bog’lab va

shu funktsiya uchun
t _y 
0,5  t

x
1
 0,8  t

x
2
. ^{standartlashtirilgan regressiya}

tenglamasini tavsiflab, omillarning muximlik darajasi haqida o’z fikringizni ayting.

AYUPOV RAVSHAN HAMDAMOVICH