P. S. Su L t o n o V ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish asoslari

Insonning tabiatga va tabiiy resurslarga ta’sir ko‘rsatish
shakllari. 
Jam iy atnin g ta b ia tg a t a ’siri to ‘g ‘rid a n -to ‘g ‘ri va 
y ash irin h o la td a b o 'lish i m um kin. 
T o ‘g ‘rid a n -to ‘g ‘ri t a ’sir
ko'rsatish
deganda insonlarni tabiatga ochiqdan-ochiq t a ’siri 
tushuniladi. Yer osti qazilmalarini qazib chiqarish, o ‘rm onlardan 
foydalanish kabilar tabiatga to ‘g‘ridan-to‘g‘ri t a ’sir ko'rsatish 
oqibatlaridir. M asalan, qazilm a boyliklarni qazib olish nafaqat 
h a r a k a td a g i s h a x ta la r , r u d n ik la r, k a ry e r la r h u d u d id a g i 
b io g e o s e n o z la rn in g b u z ilis h ig a , b a lk i q o 's h n i ta b iiy
h u d udlarning gidrogeologik rejimining buzilishiga ham olib 
keladi. U joylarda m ahalliy qurg‘oqchilikning sodir bo'lishini 
tezlashtiradi, hayvonot va o 'sim lik lar dunyosini o ‘zgartirib 
yuboradi, tuproqlarda kechadigan suv ta ’m inoti bilan b o g iiq
b o ‘lgan jarayonlarning buzilishiga olib keladi va hokazo. K o ‘p 
h o lla rd a k o rx o nalar u yoki bu m ahsulotni ishlab chiqarish 
vaqtida hosil bo'lgan oqava suvlarni tozalam asdan ochiq suv 
havzalariga oqizishi natijasida baliqlar va ular uchun ovqat 
hisoblangan m ayda o'simlik va mikroorganizmlar nobud b o iad i.
Tekshiruv savollari 
.
1. Tabiiy resurslar deb qanday resurslarga aytiladi?
2. Real va potensial resurslar mazmunini tushuntiring?
3. Tugaydigan resurslardan oqilona foydalanishning ekologik 
aham iyati qanday?
4. Qayta tiklanadigan va qayta tiklanmaydigan resurslarning 
m ohiyatini tushuntiring.
5. N isbatan qayta tiklanadigan tabiiy resurslarga qanday 
resurslar kiradi?
6. Tugam aydigan tabiiy resurs turlari va ularaing tugamaslik 
sabablari nimada?
7. Insonning tabiatga va tabiiy resurslarga t a ’sir k o ‘rsatish 
shakllarini ayting?

---