P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya

IV.  E M O T S IO N A L   H OLATLAR 

VA  U L A R N IN G   TURLARI

Hissiyotlar paydo  bo'lish  tezligi,  kuchi  va  davomiyligi  (barqarorligi) 

jihatidan  bir-biridan  farq  qiladi.

Hissiyotning  paydo  bo‘lish  tezligi. 

Emotsional  kechinmalar turli  hol­

larda  turlicha  tezlik  bilan  paydo  boMadi.  Ba’zan  hissiyotlar juda  tez 

to'satdan,  darhol  paydo  boMadi,  masalan,  kishi  birdan  xursand  bo'lib 

ketadi,  darhol  g'azabga  keladi,  darhol  achchiqlanadi  va  hokazo.  Lekin 

ba’zan shu hissiyotlarning o'zi daf atan o'zgarmaydi, balki asta-sekin tugMla 

boshlaydi.  Xursandlik ham, g'azab  ham,  asta-sekin  qo'zg'aladi.  (Bunday 

holatni  biz  «qo'rqqanligi»  yoki  «suyunganligi  darrov  bilinmadi»  deb 

aytamiz.)

Lekin  shunday emotsional  kechinmalar borki,  ularning qay  darajada 

tez  paydo  boMganligini  belgilash  qiyin  yoki  butunlay belgilab  boMmaydi. 

Masalan,  bizdagi  kayfiyatlarning ko'pchiligi  shular jumlasiga  kiradi.

---