P h aydarova

Umurtqa pog'onasi. 
Sudralib yuruvchilarning o ‘q skeleti 
yoki umurtqa pog‘onasining qismlari suvda ham quruqlikda 
yashovchilamikiga nisbatan harakatchan va to ‘rtta bo‘limga: 
b o ‘yin, k o ‘krak-bel, dum g'aza 
va 
dumga 
b o ‘lin a d i. 
Umurtqalar tanasining old tom oni botiq, orqa tom oni bo‘rtib 
chiqqan, ya’ni protsel tipda bo‘ladi. Uning yuqori tomoni- 
dan ustki yoylar (67-rasm) chiqadi, bu yoylar aniq ajralib 
turadigan qiltanoq ostist o ‘simta bilan tugaydi.
67-rasm. Kaltakesak skeleti tuzilislu;>
1-o‘m rov suyagi, 2-kurak suyagi, 3-yelka suyagi, 4-bilak s u y a g i/y tirs a k suyagi, 
6-bilaguzuk, 7-kafi suyaklari, 8-barm oq falangalari, 9-qovurg‘alari, lljgfeanoq kamari, 
11-son suyagi, 12-katta b oldir suyagi, 13-kichik b oldir suyagi, 1 4 i® b n suyagi, 15- 
oyoq kaft suyaklari, 16-dum um urtqalari.
Ustki yoylar old qirrasidan bir juft qisqa 
oldingi bo‘g‘im
o ‘simtasi, 
orqa q irrasid an esa bir ju ft 
keyingi bo‘g‘im
o‘simtasi 
chiqadi. Um urtqa pog‘onasining yon tomonlarida, 
yuqori yoy-ning asosiga yaqin joyda qovurg‘aning birikishi 
uchun kichik chuqurcha bor. Voyaga yetgan vakillari o ‘q ske- 
letida xorda qoldig‘i yo‘q.
Bo‘yin umurtqalari. 
K altakesaklarning b o ‘yin qismida 
umurtqalar soni 8 ta. Bulardan oldingi ikkitasi o ‘ziga xos tu- 
zilgan (68-rasm).
121

---

68-rasm. Echkemarning bo'yin va ko‘krak umurtqalari:
A — atlan t, В — epistrofey, V — k o 'k rak um urtqasi, G - bo'yiga kesilgan 
k o 'k ra k um urtqasi: 1-epistrofeyning tishsim on o 'sim tasi, 2-um urtqa tanasi, 3-ust- 
ki yoy, 4-ostist o ‘sim ta, 5-orqa miya kanali, 6-oldingi q o 'sh u v ch i o 'sim ta , 7-keyin- 
gi q o 'sh u v ch i o 'sim ta.