P h aydarova

Ilonlar kenja turkumining turlarini aniqlash jadvali
1 (2) K o‘zi terisi ostiga yashiringan b o ‘lib, kichik qora 
nuqtaga o ‘xshab yaltirab turadi. Dumi kalta. Uzunligi kengli- 
giga teng.
Ko‘r ilon — Typhlops vermicularis Mer.
2 (1) K o‘zi terisi ostiga yashirinmagan, yuqoriga qaragan. 
Dumi ustidagi tangachalar silliq.
Qum bo‘g‘ma iloni - Eryx miliaris Pallas.
3 (4) Dumining ostki qismida uzunasiga bir qator bo‘lib 
joylashgan tangachalari bor. Yon tom onidagi tangachalari 
qiyshiq joylashgan.
Qum charxiloni — Echis carinatus Schneider.
4 (3) Dum ining ostki qismidagi tangachalari ikki qator 
bo‘lib joylashgan. Yon tomonidagi tangachalari qiyshiq joy- 
lashmagan.
Ko‘lvor ilon — Qora ilon (gyurza) - Vipera lebetina
L.
4 
(4) Dum osti qalqonchalari 20 juftga yetmaydi. Boshining 
eng keng joyi og‘iz burchagi bilan tum shug‘ining uchigacha 
bo‘lgan masofadan kam.
Dasht qora iloni — Vipera ursini Bonaparte.
133

---

5 (8) Tanasining o ‘rta qismidagi tangachalar 23 ta, ba’zan 
25 ta. K o‘zi bilan burun teshigi orasida chuqurcha bor.
Oddiy qalqontumshuq — AnSistradon halys Pallas.
6 (7) Ustki jag‘ining oldingi qismida zahar tishlari joylash- 
magan. Tanasidagi tangachalar qirrali.
Suv ilon — Natrix tesselata L.
7 (6) Ustki jag'ining oldingi qismida zahar tishlari joylash­
gan, ular yaxshi ko‘rinadi. Chakka qalqoni yo‘q.
0 ‘rta Osiyo kapcha. iloni — Naja oxiana L.
8 (5) Tanasining o ‘rta qismidagi tangachalar soni 19 ta.
9 (10) Chakka qalqoni bitta, tanasining ustida qoramtir 
chiziqlari bor.
O'q ilon — Psammophis lineolatum Brandt.
10 (9) Chakka qalqonlari ikkitadan kam emas. Boshida 
naqshdor chipor guli bor.
Guldor (naqshdor) chiporilon — Elaphe dioe Pallas.