О‘zr oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi buyrug‘i Buyruq №434 2017

5.  Qishloq  xо‘jaligi  amaliyotida  fitoregulyatorlarni  qо‘llash.
  Qishloq 
xо‘jaligi  amaliyotida  fitoregulyatorlarni  qо‘llash  о‘simliklarning  о‘sish 
jarayonlarini  faol  boshqarish  imkoniyatini  beradi.  Hozirgi  vaqtda  retardant 
moddalar  keng  tarqalgan  bо‘lib,  bu  moddalar  nihollarning  bо‘yiga  ortiqcha 
о‘sishini  sekinlashtiradi.  Bu  moddalar  yordamida  boshoqli  о‘simliklarning  egilib 
qolmasligiga,  sabzavot,  mevali  daraxtlar  va  toklarning  bо‘yiga  ortiqcha  о‘sishini 

---

129 
 
tо‘xtatib  generativ  a’zolarining  rivojlanishini  tezlashtirishga  erishish  mumkin. 
Retardantlar  ta’siri  о‘simlik  gormonal  sistemasiga  ta’siri  bilan  bog‘liq. 
Nihollarning  vegetativ  rivojlanishi  fitogarmonlar  kompleksi  bilan  boshqariladi, 
ammo  gibberlin  asosiy  stimullovchi  ta’sir  kо‘rsatadi.  Retardant  moddalar 
vaqtincha  biosintezni  susaytirib,  gibberelinning  fitogarmonal  ta’sirini  tо‘xtatish 
xususiyatiga  ega.  Hozirgi  vaqtda  о‘simliklarning  о‘sish  jarayonlarini  boshqarish 
bilan bir qatorda о‘simliklarning fiziologik tinim holatini boshqarish imkoniyatlari 
ham  mavjud.  Bu  holat  odatda,  kartoshka  va  piyozning  saqlanishini  yaxshilash 
uchun  ularning  fiziologik  tinim  holatini  kuchaytiradi  yoki  teskari  holatini  yuzaga 
keltiradi,  ya’ni  janubiy  rayonlarda  kartoshkadan  ikki  marta  hosil  olish  uchun 
tugunaklarning  tinim  xolati  buziladi.  О‘simliklarning  fiziologik  tinim  holatini, 
shuningdek о‘sish jarayonini fitogarmonal sistemalar orqali nazorat qilinadi.