O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz

- Мавзуга оид адабиѐтларнинг таҳлили.
Шуни 
таькидлаш керакки терминологияда энг содда ва айни 
пайтда энг кенг тарқалган қўшма атама тури икки 
компонентли атрибутив иборадир. С.В.Гринев Гриневич 
бу турдаги атамаларнинг аҳамиятини тасдиқлаб, ―Сўз 
бирикмаларининг йўналишини кўриб чиқишда, энг 
аввало, энг кўп ва узунроқ сўз бирикмаларининг ҳосил 
бўлиши учун манба сифатида икки компонентли 
ибораларга эьтибор қаратиш лозим‖ деб таькидлайди. 
[Гринев-Гриневич 2008: 145].
Махсус луғат саѐҳат матнларида муаллифлар 
томонидан чекланган керакли бирлашмаларни уйғотиш ва 
томошабинларга таъсир қилиш учун ишлатилади. М.М. 
Бахтин ―Тушуниш ва баҳолашни бир-биридан ажратиб 
бўлмайди: улар бир вақтда бўлиб, ягона интеграл актни 
ташкил этади‖ деб таькидлайди. 
Саѐҳат матнларининг тез-тез такрорланиши шуни 
кўрсатадики, мамлакатларга ѐки танланган шаҳарларга 
саѐҳатлар асосан тўғридан-тўғри оммавий ахборот 
воситалари орқали тарғиб қилинади ва тежамкор, арзон ва 
қулай каби сифатлар билан туристлар уларни сотиб 
олишга ундайди. 
O„ZBEKISTON MILLIY 
UNIVERSITETI
XABARLARI, 2022, [1/5]
ISSN 2181-7324 
 
FILOLOGIYA 
https://science.nuu.uz/ 
Social sciences
 

---

O„zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz
 
FILOLOGIYA 
1/5 2022 
- 237 - 
London city Tours is an online travel website featuring 
Madrid excursions, including trips and tours, along with 
information on hotels and accommodations.
If you visit Samarkand choose us for historical tour, 
we provide the best service for an affordable price. 
Сифатларнинг 
частотаси 
асосий 
феълларга 
қараганда анча юқори бўлса-да, бу туризм матнларининг 
яна бир ўзига хос хусусияти, очмоқ, таништириш, ѐки 
мақтаниш каби умумий инглиз тилида камдан-кам 
учрайдиган феъллардан фойдаланиш шаҳар саѐҳатларини 
янада жозибали ѐритиб беради, диққатга сазовор 
жойларда илҳомлантирувчи иштирок етади. 
The French capital boasts the most famous and 
expensive hotels on the planet. 
View this cosmopolitan city from the comfort of an 
air-conditioned bus while a professional tour guide acquaints 
you with its most popular and historic sites. 
Шуни таькидлаш керакки сифатлар ижобий 
маьнога эга бўлганлиги сабабли, юлдузли тунлар, нафас 
олувчи ва шов-шувли каби тавсифловчи сифатлар 
шаҳарларнинг жозибали ва жонли тасвирини яратишга 
ѐрдам беради, пазандалик, қулай ѐки қадимий тошлар эса 
соғинч ва ўтган нарсаларни қумсаш туйғуларни уйғотади. 
эски қадимий шаҳар марказларининг атмосферасини 
тўлиқ ҳолда очиб беради. 
You will discover a fascinating city with Uzbek 
origins, spectacular architecture, bustling modern parts, and 
great nightlife. 
The process of cooking festive plov looks like a sacred 
process. To make good plov it is necessary to use a cast iron 
bowl with a round base, a set of sharp knives and a special 
metal skimmer - kaftgirs. 
Your guide can take you through the charming 
cobbled streets around San Jacinto Plaza to browse its thriving 
art market. 
Берилган 
гаплардан 
кўриниб 
турибдики, 
тавсифловчи ва баҳоловчи сифатлар бўлажак ташриф 
буюрувчилар онгида манзиллар ва тажрибаларнинг 
ижобий ва жонли тасвирларини саѐхат манзилига 
нисбатан қизиқиш уйғотади. Таьрифловчи ва баҳоловчи 
сифатлардан, айниқса устунликдан кенг фойдаланиш 
жойларнинг чинакам жозибали тасвирини билдиради, 
уларнинг ғайриоддийлигини оширади ва уларга ташриф 
буюриш истагини чинакам маьнода оширади. Қуйидаги 
мисоллардаги тавсифловчи ва баҳолаш сифатлари 
диққатга сазовор жойларни кўриш кераклиги ва бундай 
ажойиб манзараларни ўтказиб юбормаслик ҳақида хабар 
беради. 
The diverse architectural styles and lavish landscaping 
provide a truly breath-taking sight.
We take you on an unforgettable bilingual narrated 
sightseeing cruise to the scenic bay. 
A bonafide culinary destination with sophisticated 
restaurant option for every taste, the city‘s every gourmands 
heaven. 
Охирги 
парчада 
профессионал 
мижозга 
йўналтирилган муносабат, жозибали ошпазлик тажрибаси 
ва бенуқсон хизмат сўзсиз ишонарли атрибут, bonafidе 
билан мустахкамланган. 
Кучайтирувчи сифатлар. Гапларда ѐки матнларда 
берилган 
сифатларда 
матнларнинг 
кучайтирувчи 
сифатдошларидан 
баьзилари 
отларга 
олдиндан 
ўзгартирувчи буюк ѐки ҳақиқий каби умумий оширувчи 
таьсир кўрсатади, баьзилари эса юқори даражани 
билдирувчи 
кучайтиргич 
вазифасини 
бажаради. 
мукаммал, ноѐб ѐки зўр каби табиатан устундир.
Энг тез-тез кучаювчи атрибут, ажойиб жойлар, 
пазандалик 
тажрибалари 
ва 
жиҳозларнинг 
мукаммаллигини 
таькидлайди, 
иккинчи 
энг 
кўп 
маьқулланган сифат, ўзига хос жойлар, маданиятлар ва 
диққатга сазовор жойларга ишора қилади. қўшимча тез-
тез ишлатиб турадиган сифатлар, масалан, асосан 
саѐҳатлар ва йўналишларнинг атрибути сифатида юзага 
келадиган ва ошхоналар ва манзараларнинг нозиклигини 
таькидлайдиган 
ажойиб, 
саѐҳат 
тажрибасининг 
ғайриоддийлигини англатади. 
Сифатларнинг кетма-кетлиги. Сифатлар кетма-
кетлигидан фойдаланиш тасвирланган туристик маҳсулот 
ҳақидаги ижобий таассуротни кучайтиради, бироқ бундай 
сўзлардан ҳаддан ташқари фойдаланиш бу тавсифларни 
сийқаси чиққан гап ѐки сўзга ўхшатиб қўяди ва натижада 
сайѐҳнинг эьтиборидан четда қолади. Лекин сифатлардан 
тўғри кетма-кетликда, баьзи сўзларни ишлатиш диққатга 
сазовор жойларни янада жозибали тарзда ифода этади. 
Just wonderful… really beautiful, peaceful and 
cultural city. 
Tashkent City is really amazing, diverse, beautiful, 
mind-blowing and thought-provoking. 
Охирги парчадан кўриниб турибдики, бу кетма-
кетликлар жозибадорликни тасаввур қилишга ѐрдам 
беради ва умри давомида бир маротаба бўлса ҳам ушбу 
гўзалликдан баҳраманд бўлиш истагини уйғотади.
Сифатнинг орттирма нисбати. Туризм матнларини 
таҳлил қилиш натижасида кўплаб инглиз тилидан 
берилган матнлар ѐки сайѐҳлик агентликларнинг 
қўлланмаларида сифатнинг орттирма даражасини кўплаб 
учратишимиз мумкинлигини кўришимиз мумкин. Бундай 
кучайтириш маьносига эга бўлган сўзлар, диққатга 
сазоворлик яхши атрибутлардан фойдаланган ҳолда 
эришилади, 
чунки 
бу 
шакллар 
тавсифланган 
обьектларнинг энг юқори қийматини ифодалайди, уни 
бошқалардан ажратиб туради ва уларнинг ўзига 
хослигини таькидлайди.
Таққослаш. 
Коммуникатив 
услуб 
сифатида 
таққослаш туризм тилида сайѐҳлар учун жой ѐки одамлар 
билан боғлиқ хизматнинг мукаммалигини таькидлаш учун 
қўлланилиб қабул қилувчига унинг саѐҳатга бўлган 
қарашини ўзига хос фазилатларини таькидлаш учун 
қўлланилади. Таққослашнинг энг самарали воситаси 
сифатида ўхшатиш ва метафора туристик маҳсулотни 
безак билан тасвирлайди ва бу билан одамларнинг 
муносабатини 
ўзгартиради. 
қуйидаги 
мисолларда 
кўрсатилгандек, ўхшатишлар сайѐҳларга бориш жойлари 
билан танишишга ѐрдам беради, чунки улар таниқли ва 
ѐқимли нарсага ўхшатилади. 
This place has a warm and intimate atmosphere like 
something out of the Arabian Nights. 
Adorned with huge skyscrapers and pristine beaches, 
Dubai attracts tourism like honey a group of bumblebees. 
"magic" -туризмнинг асосий метафораси бўлиб, 
туристик тажриба ҳақиқий ѐки ҳақиқий бўлиш учун жуда 
мистик эканлигини англатади; аммо бу сайѐҳларнинг 
тасаввурини уйғотади ва ўша "орзулар ўлкаси"га ташриф 
буюриш истагини уйғотади. 
and explore some of the most magnificent piazzas, 
ancient buildings, impressive fountains and incredible views 
that unveil the magic and the splendour of the eternal city! 
It‘s like living in dreamland! The interior is out of this 
world beautiful and so are the outdoors with all the trees and 
gardens! Magical! 
Ундов белгиси бўлган метафора мурожаат 
қилинган сайѐҳ билан ҳиссий алоқани яратишдан 
ташқари, бу сеҳрли манзараларни ўтказиб юбормаслик 
истагини уйғотади. 
Кучайтиргичлар, эмфатик воситалар сифатида 
улар ўзгартирадиган сўзларнинг маьносини кучайтиради, 
шунингдек, 
уларга 
жозибадорлигини 
оширадиган 
қўшимча ҳиссий контекстни беради. Мақолада энг very, 
really, quite учрайдиган кучайтиргич шаҳар танаффуслари 

---