O’zgaruvchan va o’zgarmas tok elektr magnitli relelarni tadqiqotlash

 Ishni bajarish tartibi. 
 
1.EV23b, EV23V va RZ-4 relelarni
sxemalarini o’rganib chizing. 
EV236 EV23V 

---

5 
0,25…0,35 sek 0,5…9 sekund 
3-chizma. Blakirovkali (ximoyali) RZ-4 releni printsipial sxemasi. 
4 5 6 7 8 9 10 K
u
11 
1
2 3
~ 220 v 
4-chizma. Blakirovkasiz (ximoyasiz) RV-4 releni printsipial sxemasi.
K
u
-boshqarish kontakti, 1,2,3,-rele kontaktlari. 
1.
Relelarni o’qituvchi tomonidan berilgan vaqtlarga sozlang. 
2.
Rele kontaktlariga bir nechta iste’molchilarni vaqt ketma-ketligida ulang. 
3.
Sekundomer yordamida ulash va uzish vaqtlarini aniqlang va ishga xulosa yozing. 
 
Nazorat uchun savollar. 
1.Vaqt relelarni turlari va ishlash printsipini ayting? 
2.Boshqarish tizimlarda relelarning qo’llanilishini tushuntiring? 
Laboratoriya ishi № 3 
MEXANIZMLI, PNEVMATIK, ELEKTRON VA MOTORLI VAQT RELELARINI 
TADQIQOTLASH. 
 
Ishdan maqsad:
mexanizmli, pnevmatik, elektron va motorli vaqt relelarini 
tuzilishi, xamda ishlash printsipini o’rganish va ularni ishlatish sxemalari bilan tanishish.
Ishni tushuntirish: 
Mexanizmli, pnevmatik, elektron va motorli vaqt relelari 

---

6 
qurilmalarni texnologik ketma-ketlik va boshqa ishlab chiqarish jarayonlarni vaqt 
bo’yicha, tekis funktsiya, yoki pogonali jadval asosida boshqarish uchun, avtomatik 
ravishda inson ishtirokisiz buyruq berilishini ta’minlaydi. U yoki bu dastur ko’pincha 
soatli, motorli avtomatlar bilan, ajratkichlar va turli vaqt relelari (2-RVM, RV-4, MKP va 
boshqalar) orqali beriladi. Ta’mirlash korxonalarida, dasturli qurilmalar detallarni 
toblaydigan issiqxonada issiqlik rejimini ushlab turish, yuqori chastotali toblash rejimini 
sozlash, dvigatellarni sinash stendlarini avtomatlashtirish, avtomatlashtirilgan dastgoxlarni 
boshqarish va nazorat qilishda, keng qo’llaniladi. CHorvachilik ishlab chiqarishida dasturli 
qurilmalar, chorvachilik va parrandachilik fermalarida, ozuqa tarqatishni, qo’shimcha 
yoritishni, xavo almashinuvini, issiqxonalardagi mikroiqlimni saqlashda, sabzavot va oziq-
ovqat omborlarida esa xaroratni boshqarishda qo’llaniladi.
TB 
DTO KO IO BO
Dasturli qurilma 
5-chizma: TB-ta’minlash bloki, KO-kuchaytirish organi DTO-dasturli topshiriq bloki, IO-
ijrochi organ, BO-boshqariluvchi ob’ekt. 
L
1 
L
4
L
2
L
5
L
6
MOTOR 
L
3 
~ 220 V 
K 
~220 V

---

7 
6-chizma: Elektron-motorli dasturli qurilmalar yordamida boshqarish sxemasi.