O’zgaruvchan tok zanjirlari va unga oid tajribaishlari

Odamorganizimngaelektrtokiningfiziologikta’siri.Radioapparaturalarnita’mirqi lishvao’rnatishishlarinibajarishdaochiqyokiyomonizolyatsiyalangantoko’tuvch iqismlargayokiizolyatsiyasiningshikastlanishinatijasidakuchlanishostida qolgankorpusga tegib ketish oqibatida elektr toki urishieng jiddiy

xavfdir.Odamorganizmigatokning ta’siretishiturlitarzdanamoyonbo’ladimuskullartortishibqoladivayurakfalajbo’l

adinafasolishorganlarishikastlanadivaqon

tarkibio’zgaradi.

Tok urganda elektr yoki ba’zan badanni kuydiradi.Odam organizimga tokningta’sir etish darajasi tokning kattaligi chastotasi ta’sir qilish davomliligitokningo’tishyo’li vaodamningindividualxususiyatlarigabog’liq.

Tok kattaligi 20—25 mA (o’zgaruvchan tok uchun) va 40—45mA (o’zgarmastok uchun) bo’lganda qo’l muskullari tortishib qoladi ba’zi hollarda falajlanadibuning natijasidatok urgan kishi tok o’tadigan qismlardan o’zini ajrata olmayqoladi.100mA.tokinsonihalokqiladi.

Yuqori chastotali (50 kGts va undan yuqori)tok kishilarni jarohatlamaydi lekinbadanni kuydirishi mumkin. Bundan tashqari ular odamni tez charchaydiganvaboshi og’riydigan qilib qo’yadi tokchastotasi kamaygan va tokning odamga ta’sirqilib turish vaqti ortgani sayin tokdan shikastlanish xavfi ortadi. 50 Gts chastotalisanoat toki va boshdan, ko’krak qafasidan, shuningdek, tana o’qi bo’ylab (qo’l-oyoq-er) o’tgan tok odam uchun yeng xavflidir. Bitta qo’lning ikkita barmog’iorasidanvaoyog’idanoyog’igao’tgantok xavfsizroqbo’ladi.

Kuchlash ortishi bilan tokdan shikastlanish xavfi ortadi. Quruq muhit uchun 42V gachavanam muxituchun12 Vkuchlanish nisbatdanxavfsizdir.

Haddantashqariko’pterlaydigan,yuragi,nervsistemasikasalvamastkishilar gatokxavfsizroqta’sir etadi.

Odamning elektr tokdan shikastlanish darajasi u ishlaydigan xonaga va birinchinavbatda polga ko’p darajada bog’liq. Taxtdan va asfaltdan qilingan quruq pollaramalda tok o’tkazmaydi beton temir-betontuproq va g’isht

pollar hatto bir oznamlanganda ham elektr tokiga ko’rsatadigan xonalarda tokdan shikastlanish xavfiortadi.