О‘zbyekiston Ryespublikasi Oliy va О‘rta maxsus ta’lim Vazirligi

Savdo siyosatining moliyaviy usullari: Subsidiyalar
Liцyenziyalashga qо‘shimcha ravishda, davlat milliy tovar ishlab chiqaruvchilarni byevosita va bilvosita subsidiyalar tizimi, ya’ni mamlakat byudjyetidan ayrim korxonalarga va mahalliy hokimiyat organlariga dotaцiyalar byerish orqali rag‘batlantirishi mumkin. Bundan maqsad arzon import tovarlari raqobatidan himoya qilish, eng asosiysi - milliy sanoat va qishloq xо‘jaligi mahsulotlarini xorijga eksport qilishni rag‘batlantirishdan iborat. Bu vaziyatda byevosita subsidiyalar pul kо‘rinishidagi mablag‘ni, bilvosita subsidiyalar esa imtiyozli shartlarda kryeditlash, soliqqa tortish, xavf-xatarni sug‘urtalash bо‘yicha davlat tomonidan kafolatlash, davlat xazinasi hisobidan eksport qilinadigan tovarlarni tashqi bozorlarda ryeklama qilish kabilarni nazarda tutadi.
GATT (UST) qoidalariga muvofiq, a’zo-mamlakatlar о‘rtasidagi savdoda byevosita eksport subsidiyalaridan foydalanish ta’qiqlangan. YEvropa Ittifoqi doirasida qishloq xо‘jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarishga byevosita eksport subsidiyalari byerish bundan mustasno. YUqorida kо‘rsatilgan qoidalarning buzilishi import qilayotgan mamlakatga kompyensaцiyalovchi import bojlari olish orqali javob choralar kо‘rishga asos bо‘ladi. Bu bojlar UST arbitrajida bahs hal etilgunga qadar saqlanadi.
Eksport subsidiyalari miqdori rivojlangan mamlakatlarning qayta ishlash sanoati eksporti qiymatining 1 foizidan oshmaydi, biroq ayrim tovar guruhlari uchun, ayniqsa, rivojlanayotgan va о‘tish davri iqtisodiyotli mamlakatlarda bu mye’yor juda katta miqdorga yetishi mumkin.


Savdo siyosatining moliyaviy usullari: Eksport kryeditlari
Eksport kryeditlari tashqi savdo siyosatining moliyaviy usuli bо‘lib, u milliy firmalar eksporti rivojlanishini davlat tomondan moliyaviy rag‘batlantirishni nazarda tutadi.
Eksport kryeditlari quyidagi kо‘rinishda bо‘lishi mumkin:

• 
  Milliy eksportyorlarga subsidiyalashgan kryeditlar — davlat banklari tomonidan bozor stavkasidan past stavkada kryeditlar byerilishi;
  
• 
  Xorijiy importyorlarga davlat kryeditlarini byerilishi, ya’ni kryedit byergan mamlakat tovarini sotib olish sharti bilan;
  
• 
  Milliy eksportyorlarni eksport risklaridan sug‘urtalash.
  

Eksport kryeditlari: qisqa muddatli, о‘rta muddatli va uzoq muddatli bо‘lishi mumkin.
Eksport kryeditlari bо‘yicha eng yirik uyushmalardan biri Eksport kryediti guruhi – Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti doirasida eksportni kryeditlash bо‘yicha hukumat va agyentliklar vakillari guruhi hisoblandi. Bu guruh 2 yil va undan ortiq muddatli eksport kryeditlarini tartibga soladi. Ikkinchi yirik tashkilot Byern ittifoqi, ya’ni kryeditlar va invyestiцiyalarni sug‘urtalash bо‘yicha xalqaro ittifoqdir.
Eksport kryeditlariga ba’zi hollarda boshqa davlatlarga tashqi yordam sifatida qaraladi.