O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Birinchi tempdagi hujumchi-xolerik
. Bu xolerik temperamentdagi 
o‘yin-chilar uchun o‘zlarini to‘liq darajada namoyon qilishlari uchun eng 
mos  vazifadir.  Ularning  jonbozligi, harakatchanligi, hissiy  ko‘tarinkiligi 
birinchi tempdagi xolerik-hujumchi harakatlarining muvaffaqiyatini ko‘p 
jihatdan belgilab beradigan sifatlardir. 
Xoleriklar odatda tez fikrlaydi, tez qarorlar qabul qiladi (juda kuchli 
hissiyotli  yondashuv  sababli  bu  doimo  ham  to‘g‘ri  emas),  tez  va 
ko‘tarinki  ruhda,  zavq-shavq  bilan  harakat  qiladi.  Ulardagi  emotsiyalar 
va barqarorlik bunga sabab bo‘ladi. Xoleriklar eng jizzaki o‘yinchilardir. 
Ma’lum bir sharoitlarda hujumchi-xolerik o‘zini qo‘lga olishi, katta 
iroda  kuchini  namoyon  etishi  va  vaziyatli  yetakchiga  aylanib,  jamoani 
boshlab yurishi mumkin. Biroq uzoq muddat bunday xatosiz harakat qila 
olmaydi. Agar jamoaning “o‘yini yaxshi bo‘layotgan” bo‘lsa, ular ruhiy 

---

367 
kuchlanishli  vaziyatlarga  qaraganda  ancha  barqaror  harakat  qiladilar. 
Xoleriklarda  o‘yinning  “barbod”  bo‘lishi,  boshqa  temperamentdagi 
o‘yinchilarga  qaraganda,  ko‘proq  bo‘lib  turadi.  Odatda  bu  oshirishlarni 
qabul qilishda ancha uzunroq to‘xtalish bo‘lishdia yuz beradi, o‘zini tutib 
turolmaydigan  xolerik  uchun  to‘pni  qabul  qilish  oson  bo‘lmaydi. 
Shuning uchun ham uni orqa qatordagi liberoga almashtiriladi. 
O‘yinda emotsiyani ko‘p “sarflagani” holda xoleriklarga emotsional 
kuchlarini  tiklash  uchun  vaqt  talab  etiladi.  Bu  ularning  faoliyatidagi 
davriylikni  keltirib  chiqaradi:  hech  kimda  bo‘lmaydigan  yuqori 
emotsional zo‘riqish, xoleriklarda ancha ko‘p emotsional kuch sarflashga 
majbur etadi, buni tiklash uchun esa ulardan ancha vaqt talab etiladi. O‘z 
vaqtida  dam  olish,  emotsional  “chalg‘ish”  vaziyatni  o‘zgartirish,  safar 
vaqtida  yakshanba  kunlari  uyga  borish,  yaqinlari  bilan  muloqot  va 
boshqalar xoleriklarga yaxshi ta’sir ko‘rsatadi. Umuman olganda, bu tez, 
harakatchan  emotsional  qat’iy  o‘yinchidir.  Boshqa  vazifaga  tez  o‘ta 
oladi, kombinatsiyalar va tezkor o‘yinni yaxshi ko‘radi, ko‘pincha sho‘x-
shodon yuradi.