Өзбектан республикасы жоқары ҳӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги

DAWÍSLÍ TEXNOLOGIYALARDÍ TÁMIYINLEWSHI KOMPYUTER BAYLANÍSTÍRÍWSHÍLARÍ
Dawıslı platalar (kartalar)
Dawıslı platalar (Sound Blaster) túrli dawıslı signallardı: muzika, nutq, shawqımlı effektlerdi jaratıw, jazıw hám esitiw ushın isletiledi.
Dawıslı jaratıw rejimide plata xuddi muzika ásbabı kibi háreket qıladı. Dawıslı plata rejiminde jaratılatuǵın muzika sintezlengen muzika delinedi.
Dawısın esitiw rejiminde plata cifrlı audiopleyerge uqsap islep, ol yadtan oqılǵan cifrlı signallardı analoglı dawıslı signallarǵa ózgertedi.
Dawıslı jazıw rejiminde plata dawıslı signallardı keyinshelik olardı kompyuter yadına jazıw ushın cifrlardı ámelge asıradı.
Funkcional tárepten plata bir neshe modullardı óz ishine aladı:
• dawıstı jazıw hám esitiw moduli;
• dawıstı sintezlewshi modul;
• interfeysler moduli.
Dawıstı jazıw hám esitiw moduli dawıstı cifrlaw ushın úziliksiz-cifrlı ózgertirgishti isletedi. Eki jaǵdayda da dawıs sapasına ózgertirgishlerdiń razryadlılıǵı sezilerli tásir etedi.
Cifrlaw qanday ámelge asırıladı?
Úzliksiz-cifrlı ózgertirgishde analoglı dawıslı signal anıqlanǵan izbe-iz waqıt araliǵinda úzliksiz-cifrlı ózgertirgishte analoglı dawıslı signal anıqlanǵan izbe-iz waqıt aralıqları (diskretlew aralıqları) arqalı ólshenedi, onıń amplitudasınıń ólshengen mánisleri dáreje boyınsha kvantlanadı (signaldıń jaqın diskret mánisleri menen almastırıladı) hám mas ekilik kodları menen identifikaciyalanadı. Úzliksiz-cifrlı ózgertirgishtiń ótkiziw qábiliyeti cifrlı koddı ózgeriwge alıp keletuǵın úzliksiz (analog) signaldıń eń kishi ózgeriwine teń, yaǵnıy ol ózgertiriwshiniń razryadlıǵı menen anıqlanadı, sebebi kodtıń razryadlılıǵı qanshelli joqarı bolsa, signaldıń túrlishe diskret mánisleri sonshalıq kóp boladı hám mas ráwishte úzliksiz signal amplitudasınıń kishi aralıqların áne usı kod penen sáwlelendiriwi múmkin.
Solay etip, cifrlaw sapası hám mas ráwishte cifrlanǵan audioaxborottıń keyinshelik esitiliwi basqa sháráyatlar birdey bolǵanda ózgertiriw razryadlılıǵına hám diskretlew jiyiligine baylanıslı:
• ózgertiriw razryadlılıǵı signaldıń dinamik diapazonın qalayda anıqlaydı;
• diskretlew jiyiligi dawıslı signal jiyiligi diapazonınıń joqarı shegarasın anıqlaydı.
Cifrlanǵan signal (onıń ekilik kodı) mashina yadına jazıladı.