Өзбектан республикасы жоқары ҳӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги

6 -tema. Kórkem óner hám mádeniyat tarawına tiyisli maǵlıwmatlar bazasın shólkemlestiriw texnologiyası

Maǵlıwmatlar bazası túsiniksi. Maǵlıwmatlar bazasın payda etiw. Maǵlıwmatlar bazasın basqarıw sistemaları (MBBT). Relyatsion maǵlıwmatlar bazası. Kesteler arasında relyatsion baylanıs ornatıw. Indeksler hám maǵlıwmatlar bazasınan paydalanıw usılları. MS ACCESS programmasında kesteler, formalar, sorawnamalar hám esabatlar jaratıw texnologiyaları. Jeke kitapxana jaratıw programmaları. “All my books” programması hám ol jaǵdayda jeke kitapxana jaratıw texnologiyası.

Маглыуматлар базасынын тийкаргы тусиниклери. Маглыуматлар базасы хам маглыуматлар базасын баскарыу системасы.
Маглыуматлар базасы-бул информацияны саклау ушын арналган бирлескен дузилис. Маглыуматлр хам информация бир-бири менен байланыслы тусиник, бирак бирдей емес. Мб тусиниги пайда болмастан бурын онда тек маглыуматлар сакланатугын еди. Ал, хазир мббс оз курамына тек гана маглыуматларды емес, ал программалы аппарат комплекслери жардеминде методларды (ягный программалы код) жайластырыуга мумкиншилик береди. Солай етип заманагой мб да тек гана маглыуматлар мес, ал информациялрда сакланады. Буны ансат тусиндириуге болады. Мысалы, ири бир банктин мб сын карасак, онда клиентлер хаккында брлык керек маглыуматлар, адреслери, кредит тарийхы, есап-санак жагдайы, финанс операциялары х.т.б лар бар. Бул базага кирсек улкен сандагы банк хызметкерлери бар, бирак олар арасында барлык базага толык кириу хам оган ози еркин озгерислер киргизиу мумкиншилигине ийе белгисиз адамларда табылады. Маглыуматлардан баска база хызметкерден хар бири тек сол маглыуматларга тийкарланатугын онын канигелигине кириуши метод хам усылларды оз ишине алады.
мб менен мббс бир-бири менен тыгыз байланыслы тусиниклер. Бул жана база дузилисин пайда етиуге, мазмунын толыктырыуга арналган программалык усыллар комплекси. Дуньяда мббс коплиги бар. Олар хар кыйлы объектлер менен хар кыйлы жумыс ислейди хам пайдаланыушы хар кыйлы усыл хам функциялар менен тамийнленеди. Копшилик мббс жалгыз тураклы тийкаргы тусиниклер комплексине тийкарланады. Бул бизге бир системаны курауга онын тусиниклерин мббс нын толык класы усыл хам методларын улыумаластырыуга имкан береди. Биз сондай окыу объектин: microsoft office пакетине word хам excel катарына киретугын microsoft access 2000 мббс сын танлаймыз. Бунда амеллердин конкрет усыллар программанын бурын пайдаланган версиясынан гарезли болсада, биз microsoft access 2000 га тийкарланып ислеймиз.