O’zbekstan Respublikasi joqari ha’m orta arnawli ta’lim Ministirligi

Adam evalutsiyasi
Dúnyaǵa eksperimental ilimiy munasábetti rawajlandırıw hám bir waqtıniń ózinde ruwxıy dúnya hám Quday haqqındaǵı bilimlerdi biykarlaw etiw menen insanda haywanlarǵa uqsawlıq, insan hám jaratılǵan dúnya ortasındaǵı baylanıslılıqtı anglamaslikka alıp keldi. syundesmon, biraq biologiyalıq birikpe retinde; insannıń bunday aqıl daǵı korollıǵılıq poziciyasi evolyutsiya procesiniń eń joqarı shıńina aylandı, ol tómengi haywanot dúnyasınan joqarı, social olamga rawajlanıw retinde ashıp berildi. Insan shaxsların shólkemlestiriwde sociallıq universal evolyutsiya teoriyası tárepinen biykar etilmeydi, bálki keri bolǵan tiykarlardan kelip shıǵadı.
Házirgi waqıtta evolyutsion teoriyada antropogenezge azǵantay itibar berilip atır. Atap aytqanda, universitetlerdiń biologiyalıq qánigelikleri studentleri ushın darvinizm boyınsha sabaqlıqta antropogenezge 335 betten 29 tasi (8, 6%) ajıratılǵan. Shubhasız, bul óz-ózinen insannıń haywanlardan kelip shıǵıwı tuwrısında - ullı meshinlerge iye bolǵan ulıwma ájdad haqqında ulıwma anıq hám biykar etilmeytuǵın teoriyanı názerde tutatuǵın ilimiy poziciyanı ańlatadı. Biraq joqarıda aytıp ótilgen qóllanbanıń birpara juwmaqları adam kelip shıǵıwına salıstırǵanda bunday munasábettiń tuwrılıǵın shubha astına qóyadı. Avtorlar evolyutsiyanıń tiykarǵı faktorı - tábiy tańlanıwdı eskertip ótip, bul tańlawdıń málim bir sheklenishini kiritmoqdalar: «Shubhasız, jámiyet rawajlanıwınıń dáslepki basqıshlarında, óz máplerin qoyıw qábiletiniń payda bolıwına qaratılǵan tańlaw bolıwı kerek edi. qáwim hámme zattan ústin, bul mápler ushın óz ómirin jábirleniwshi qılıw. Darvin aytqanı sıyaqlı, bul sotsiallikning payda bolıwı ushın zárúr bolǵan shárt edi - "... eń kóp qayırqom aǵzalarǵa iye bolǵan jámiyetler jáne de rawajlanıp, kóp sanlı áwladlardı qaldırishi kerek edi". Bul adamlardı adamlarǵa alıp kelgen " altruizm genlari" ga kóre tańlaw edi! Homo sapiensning tur retinde kelip shıǵıwı altruistik beyimlikke tiykarlanǵan bolıp, olar iyeleriniń kollektiv turmıs sharayatında artiqmashliǵin anıqladilar.
Sonday etip, insan evolyutsiyası azıq-túlik etiwmovchiligi, suwıqtan turar jay ushın úńgirler etiwmasligi sharayatında yamasa hátte qo'lbola taslar hám tayaqlardı ásbapǵa aylandırıw sharayatında jasaw ushın qattı gúres menen emes, bálki alturistik uqıplar menen belgilenedi dep shama etiledi. Bul juwmaq ájep emes. Darvin qáwim aǵzaları menen xoshyoqish haqqında sóylesiwi múmkin edi, sebebi ol óziniń teologiyashunos penenbilimin (ol pastorlik xızmetine tayarlanayotgani málim) hám tábiyatshi alımdıń tájiriybesin óz dúnyaǵa kóz qarasında birlestiriwge urınıp kórdi, sebebi ol shamalar retinde Shestodnev ushın keshiriw (onıń turmısında qandayda bir waqıtqa shekem sonday bolǵan jáne bul evolyutsionistlarni tán alǵan ), biraq altruizm genleri boyınsha tańlaw ushın keshiriw qashannan berli ǵayrıtabiiy selektsiya ushın uzr bolıp tabıladı!
Jergilikli ilimpazlar - antropogenez salasındaǵı qánigeler Darvinni sın pikir bıdırdıwǵa beyim. M. F. Nesturx jazadı : «Darvin ushın miynet faktorınıń úlken áhmiyeti bıyparq bolıp qaldı, eger ol tábiy selektsiya bóliminde áke-babalarimiz tárepinen hár qıylı zatlardan qural retinde paydalanıw tuwrısında gápirdi. Sol sebepli Darvin tábiy tańlanıwǵa tekǵana insan rawajlanıwı processinde, bálki zamanagóy insaniyat turmısında da tiykarǵı rolni belgilep qoyǵanında qáte etedi ». Bunnan tısqarı, avtor tómendegilerdi aytıp otedi: «Burjua ilimpazlarınıń kóplegen boljawları antropogenez procesin biologizatsiya qılıwdıń tiykarǵı kemshiliklerine iye. Darvin bul qáwipden tolıq qutılmadi; biraq shıǵarmalarınıń unamlı tárepleri, evolyutsiya hám antropogenez haqqındaǵı materialistik táliymat onıń evolyutsion teoriyasınıń kemshiliklerin kútá úlken dárejede qoplaydi »19. Antropogenezdiń onnan artıq boljawları bar. Keling, olardı atları menen dizimlang:
Darvin jáne de izbe-iz edi. Mısalı, ol «insonning bawırlas ájdadi shimpanze tipidagi áyyemgi ullı meshin edi», dep ısengen. Darvin barǵan sayın kóbirek áyyemgi ájdadlar retinde: tómengi baslanıwiy meshin, yarım meshin, tómengi platsenta sutemizuvchisi, baslanıwiy marsupial, monotreus, keyin sudralib juretuǵın yamasa sudralib juretuǵın, amfibiya, ókpe balıqlari, ganoid balıqlari, lancelet.jırtqısh... Adamdıń bul atateki, ulıwma búgingi kunge shekem ámel etedi, ayırmashılıǵı sonda, taǵı kóplegen basqıshlar málim, bunnan tısqarı, olardı salıstırıwlap bolmaytuǵın dárejede jaqsı úyrenilgen. "
Sonısı itibarǵa ılayıqki, antropogenezdiń miynet teoriyasınıń apologlari Darvinni insannıń kelip shıǵıwı daǵı social máselelerge itibarsızlıqta ayıplasadı. Mısalı, ol Argillning málim bir gersogini keltiredi, ol adamdı shólkemlestiriw haywanlardı uyushtirishdan saldamlılaw fizikalıq qorenishlik hám hálsizlik tárep búrilganligini aytıp ótdi - bul iyiw, basqalardıń barlıǵınan keminde tábiy bolıwı múmkin selektsiya (jalańashlıq, denediń isenimsizligi, tırnaqlardıń etiwmasligi, hálsiz fizikalıq kúsh, hidni hálsiz sezim qılıw, juwırıwda aste, tereklerge shıǵıw jolin joytıw hám basqalar ). Darvin bunıń mánisin tómendegishe anıqlama beredi: «Úlken hám qúdiretli hám gorilla sıyaqlı dushpanlardan qorǵawǵa ılayıq jırtqısh haywan, itimal, hámmege ashiq jarıya bo'lolmaydi. Aqırǵı jaǵday, adamdıń qońsılaslarǵa muńlaslıq hám muhabbat sıyaqlı joqarı ruwxıy qábiletlerin rawajlanıwına tosqınlıq etedi. Sol sebepli insan ushın hálsiz formadan kelip shıǵıwı sheksiz paydalılaw edi. " Bul erda zamanagóy evolyutsionistlarning " altruistik genlari" dıń túbirleri jaylasqan.
M. F. Nesturxning atap ótiwishe, «Darvin atavistik tártip degi baslanıwiy organlar hám qáliplesiwlerge bólek itibar bergen, bul bolsa insan denesi dúzilisiniń ulıwma tábiyaatına qarsı edi. Olar onıń " jetiliskenligi" haqqındaǵı teleologik túsindirmelerge de qarsı edi.. Yaǵnıy Darvinning rudimentlari adamdıń jetiliskenligine qarsı kelgen sıyaqlı tuyuldi, onıń isin dawamlawshıları arasında bunday qáliplesiwler qashannan berli teleologiyaga, yaǵnıy Jaratılishdagi maqsetlerdi belgilewdiń Ilohiy principine qarsı gúwalıq beredi., bul insan sanasınań jáne onıń jeke janzatınıń kórinetuǵın bolıwı retinde insanda Xudoning súwreti túsinigine kiritilgen.
Sonı atap ótiw kerek, " baslanıwiy organlar" ilimiy túsinigi júdá uǵımsız. Jigirmalanshı ásirdiń ortalarına shekem appendiktsiya soqır ishektiń rudimenti dep qaraldi; xirurgler hátte múmkin bolǵan isiwdi aldın alıw ushın jańa tuwǵan bópelerde profilaktikalıq appendektomiya ótkerdiler (appenditsit asıǵıs xirurgiyada eń kóp ushraytuǵın kesellik) hám usınıń menen bul kesellikten ólimdi azaytadı. Keyinirek málim bolıwısha, qosımshalar ayriqsha zárúrli funktsiyaǵa iye hám organizmdiń immun sistemasınıń bir bólegi bolıp tabıladı. Joqarıda aytıp ótilgen xirurglerdiń oqıwshıları oqıtıwshılarınıń awırıwları arasında 84% saraton o'smalari rawajlanǵanlıǵın kórsetdiler. Shama menen tap sol zat badamsimonlarni alıp taslaw menen júz boldı. Házirgi waqıtta " baslanıwiy organ" túsinigi, kóplegen táliymatlar ısengeni sıyaqlı, bıykarlaw waqıtı keldi. Usı waqıtta, evolyutsionistlar rudimentlarning bar ekenligin túrler evolyutsiyasınıń tastıyıqı retinde kórip shıǵıwda dawam etpekteler.
1. Darvinizm (1871); 2. Labor Engels penen (1896 ); 3. Jergilikli E. Fischer 4. Endokrin súyiw (1926 ); 5. Lui Bolkaning homilasi (1926 ); 6. Ortogenez vaydkenrix (1947); 7. Tárizialnaya F. v. Jons penen (1929 ); 8. Tárizialnaya T. Osborne (1930 ). 9. Simialnaya F. Ameghino (1934); 10. J. Montadon (1934) avtorı Ologenizm. 11. Monogenik gibboid A. Shults penen (1950); 12. Monogetik shimpanzoid G. Shvalbe (1923), vaynert hám Gregori (1951); 13. Polygenetik G. Klyach (1936 ).
Jergilikli ilimpazlar arasında antropogenezdiń miynet teoriyası L. S. Berg tárepinen nomogenez teoriyasına qarsı bolǵan. 19 -ásirdiń aqırlarında, Darvindan keyin ekinshisi bolǵan Engelsning miynet gipotezasi, 20 -asirde Evropalik ilimpazlar tárepinen keminde 12 ret qayta kórip shıǵılǵanlıǵı dıqqatqa ılayıq, olar aftidan boljawiylarning miynet iskerligin kórip shıǵıwdı qálemadilar " ájdadlar " adamlar hám meshinler antropogenezdiń organ, sóylew hám pikir payda etiwshi faktorları.
Miynet gipotezasi (yamasa isin dawamlawshılardıń pikirine kóre teoriya ) mámleket ateizmi sharayatında mol hasıl jay taptı. Darvinizm tiykarı darvinizm edi: ósimlikler hám haywanlar dúnyasında evolyutsion process penenbar ekenligine isenim payda etgennen keyin, Darvin logikalıq jaqtan insannıń ózi tómengi sırtqı kórinislerden evolyutsiya arqalı payda bolıwı kerek degen pikirge keldi. Darvin bunı aldınan kóplegen faktlarni toplaw menen tastıyıqladı. Telelogik maqsetke muwapıqlıq hám ózgermeytuǵınlıq ideyaların haywanlar hám ósimlikler haqqındaǵı táliymattan shıǵarıp taslaǵan Darvin insan esaptan tısqarı emesligin, bálki haywanot dúnyası evolyutsiyasınıń jemisi ekenligin tastıyıqladı. Insan hesh qanday moፄjizaviy ijodning nátiyjesi emes: tábiyaat hádiyselerine jırtqıshona keri bolǵan zatqa uqsamaytuǵın kisi endi adam bólek ijodning mıywesi dep o'ylay almaydı.
Insan kelip shıǵıwı haqqındaǵı miynet gipotezasi, anıq qarama-qarsılıqlarǵa qaramay hám dálillerge (mısalı, suyek qaldıqları ) emes, bálki shamalarǵa tıykarlanıp, biziń mámleketimizde ulıwma qabıllandı. Mısalı, ata-babalarımızdıń qurallardan paydalanıwǵa ótiwi Plyotsendayoq, itimal azıq-túlik alıw processinde hám dushpanlardan qorǵaw waqtında júz bergen dep shama etiledi. Bul ótiw babalarımızdıń ámelde barlıq ushın gúresde sap biologiyalıq progressiv kelisiwiniń bir forması bolǵan hám olar ushın asa paydalı bolǵan.
Ilimpazlarda haqıyqattı emes, bálki payda qıdırayotgani haqqında tásirler payda boladı : Engelsning antropogenez haqqındaǵı miynet teoriyası antropogenezdiń barlıq antimaterial materiallarına hám insannıń ǵayrıtabiiy kelip shıǵıwı haqqındaǵı barlıq diniy jalalarǵa qarsı gúresde isenimli qural bolıp tabıladı: miynet dáregi barlıq baylıqlardan, deydi siyasiy ekonomistler. Ol haqıyqattan da tábiyaat menen bir qatarda, oǵan baylıqqa aylanatuǵın materialdı beredi. Biraq ol bunnan tısqarı sheksiz zat bolıp tabıladı. Ol pútkil insaniyat ómiriniń birinshi tiykarǵı shárti bolıp tabıladı, hám bunnan tısqarı, málim dárejede aytiwimız kerek bolǵan dárejede: miynet insandı ózi jaratqan. F. Engels penenóziniń " klassik" shıǵarmasında " Meshindi adamǵa aylandırıw processinde miynettiń ornı" dep jazadı : " Sol sebepli qol tekǵana miynet organı, bálki onıń jemisi ham bolıp tabıladı... Biraq qol ózin ózi támiyinleytuǵın zat emes penenedi. Ol júdá quramalı organizmdiń tek bir aǵzası edi. hám qol ushın paydalı bolǵan zat onıń xızmet etken pútkil denesi ushın paydalı bolıp tabıladı. "
Engelsning pikirine kóre, qoldıń funktsional iskerligi hám dúzilisiniń quramalılashuvi, organlar qatnası nızamı sebepli, miydiń rawajlanıwına málim dárejede unamlı tásir kórsetdi, bul bolsa, kerisinshe, túp dawıs tili hám keyinirek anıq sóylewdiń tásiri. Baslanıwiy adamlardıń kishi toparında til hám sóylew, eń dáslep, miynet iskerligi mánisinen kelip shıǵıs óz-ara baylanıs zárúrshiligi sebepli rawajlanǵan.
Nızam (Maksimus penenKonfessorga kóre - logotipler) qay jerden kelip shıqqan? Eger biologiya sotsiallikning shárti hám shárti bolsa, qanday etip social biologiyani ózgertiwi múmkin?
Social paydalı miynet (Engelsga kóre) meshinler hesh qashan kelmaytuǵın adamda qız abroylılıǵılıq giltlerin qáliplestiriwde rol oynadimi? Shubhasız. Social paydalı miynet iskerligi, ásirese, jańa dúzılıw payda bolıwında hayal jınıslıq shólkemleriniń anatomiyasına derlik tásir kórsetiwi múmkin emes; evolyutsion kózqarastan, átirapiya hám arnawlı fiziologikalıq yamasa fizikalıq júkti kótermeytuǵın hár qanday anatomik strukturanıń joq bolıp ketiwi. Gipoteza retinde, miynet sóylewdi rawajlandırıw arqalı meshinparast adamdıń qol, tós penenqápesi, tos penensuyekleri forması hám hátte murın dúzilisin ózgertiwi múmkin dep shama qılıw joiz bolıp tabıladı, biraq oyda sawlelendiriwdiń ılajı joq. hayaldıń jınıslıq aǵzalarınıń jaylasıwın ózgertiwi múmkin bolǵan miynet iskerligi túri.
Túrlerdiń bar ekenligi ushın gúres zárúrlime? Tuwılıw kanalı dúzilisindegi parq adam hám meshinlerdiń ulıwma ájdadi dep atalıwda qanday payda boldı? Ilimiy tárepten, insan áyelliginde, lekin primatlarda emes, bálki qız abroylılıǵılıqtıń denelik qásiyetlerin rawajlanıwına ne sebep boldı? Eger biz baslanǵısh noqat retinde joqarıda aytıp ótilgen evolyutsiyanıń tiykarǵı dvigateli - payda keltiretuǵın bolsaq, ol jaǵdayda qızlıq giltleriniń payda bolıwı Homo sapiens penentúrin qáliplestiriwde qanday artıqmashılıqlardı berdi? Itimal, bul qarın boslig'iga infektsiyanıń kirip keliwine tosqınlıq etken bolıp tabıladı? Bul másele ilimpazlar tárepinen úyrenilgen, biraq olar qızlıq perdesi den sawlıqtı saqlaw ushın zárúrli emesligin anıqladilar. Shubhasız, qızlıq perdesi túrlerdiń bar ekenligi ushın gúresde hám tábiy tańlanıwda hesh qanday rol oynawı múmkin emes penenedi, keri jaǵdayda joqarı meshinler boljawǵa qarsı gúresde omon qalǵanları ushın bunday rol oynawı múmkin edi!
Ekenin aytıw kerek, adamlarda ilmga málim turmıslıq funktsiyaǵa iye bolmaǵan barlıq organlar qalıs tárzde rudimentlar dizimine kiritilgen, sol sebepli olar ilimiy itibarsız qalıwları múmkin edi. Biraq, qız abroylılıǵılıq muhri, evolyutsionistlarning ózleri tariypiga kóre, xalıqtıń barlıq aǵzalarında ámeldegi bolıwına qaramay, rudiment bolıwı múmkin emes, lekin, birinshi náwbette, ol anıq fiziologikalıq funktsiyaǵa iye emes, yaǵnıy ádetde minimal ekspressionda baslanıwiy organlarda ; ekinshiden, ol jaǵdayda Homo sapiensning ótken zamanlasları buǵan ıyelesedi. Bul atavizm da bolıwı múmkin emes penen- keri jaǵdayda bul tek xalıqtıń ayırım " shaxslari" ga iye edi, eger onıń ıskerligi pánge qarsı kelmese de (" rudiment hám atavizm" túsinikleriniń tariypi menen).
Sonday etip, adam (onıń hayal jinsi) primatlarda (hám ulıwma haywanot dúnyasında ) ámeldegi bolmaǵan denelik ózgeshelikke iye, bunı rudimentslar yamasa atavizmlar yamasa evolyutsion jańa qáliplesiwler menen bólew múmkin emes.go'yo tábiyaatda ámeldegi bolǵan process. Bul haqıyqattı túrlerdiń kelip shıǵıwı, tábiy tańlanıw hám evolyutsiyanıń basqa háreketlendiriwshi kúshleri teoriyasınan anıqlama berb bolmaydı.
Ataqlı alım, Nobel sıylıqı bayraqdori II Mechnikovning F. Menelsning meshindi aylandırıwda miynettiń roliga arnalǵan dóretpelerinen on jıl ótkennen baspa etilgen " Insan tábiyaatına tiyisli izertlewler" dóretpeine toqtalamiz. kisi. I. I. Mechnikov joqarıda aytıp ótilgen kitabında insan anatomik sistemaları boyınsha insan dúzilisindegi disarmoniyani analiz etken. Avtor jazadı : «Insan denesinde tekǵana awqat as sińiriw qılıw shólkemleri tekǵana dúzilisi hám funktsiyaları boyınsha tábiy kelispewshiliktiń úlken yamasa kishi dárejesin ańlatadı. Ullı nemis penenfiziologı Iogann Myuller yarım ásirden kóbirek waqıt aldın biziń kózimiz, aftidan biziń shólkemlerimizning eń jetilisken aberratsiyasini ońlaw ele tamamlanmaganligini tastıyıqladı. Taǵı bir ullı nemis penenalımı Gelmgoltsning atap ótiwishe, kózdiń optikalıq dúziliwin anıq úyreniw onıń ko'nglini og'dirgan. " Tábiyaat,- deydi ol,- go'yo sırtqı hám óz-ara aldınan ornatılǵan uyqaslıq teoriyasınıń barlıq tiykarların joq etiw ushın qarama-qarsılıqlardı kózaba toplaǵan sıyaqlı. ishki álemler”. Bir kóz emes, bálki biz sırtqı dúnyanı bilip alatuǵın basqa barlıq apparatlar ájayıp tábiy kelispewshilikti ańlatadı. Bul biziń bilim dáreklerimizge salıstırǵanda uǵımsızlıqtıń sebebi. Yad, intellektual processlerdiń ızların saqlap qalıw qábileti, miyamizning basqa kóplegen funktsiyalarına qaraǵanda talay kesh rawajlanadı. Eger qandayda bir kisi jańa tuwǵan Gvineya cho'chqasi sıyaqlı joqarı dárejede rawajlanǵan bolsa, itimal ol óziniń haqıyqıy dúnya haqqındaǵı bilimleriniń artıwın talay jaqsı tushunar edi »20.
Quday tárepinen insannıń jaratılıwı temasın ashıp beriw hám soǵan muwapıq, adamdıń kelip shıǵıwı teoriyası hám gipotezasining málim bir haywan evolyutsiyası retinde shubhalı ekenligi tuwrısında, I. I. Mechnikovning insan denesi dúzilisindegi uyumsuzluklarını úyreniw júdá kóp ibratlı ilimiy faktlar. Avtorlarǵa shaqırıq qılıw qaǵıydalarına kóre, tekstti redaktorlaw qadaǵan etiledi, sol sebepli medicinalıq terminologiyani saqlawǵa májbúr etiledi.
Kóshirip alınǵandıń dawamı : “Biz ongimizning bul nomukammalligi hám diskarmoniyalari haqqında toqtamaymiz hám turning kóbeyiw shólkemlerin úyreniwge kirisiwemiz. Kórip turǵanimizdek, individual turmıstıń tiykarǵı organı, azıq-túlik kanalı, insan tábiyaatınıń jetiliskenligin tastıyıqlawdan uzoq bolıp tabıladı. Kóbeyiw shólkemlerin úyreniw arqalı buǵan baylanıslı jáne de tınıshlandırıw beretuǵın nátiyjelerge eriwmaymizmi? Biz gullerdi urıwlantırıw mexanizmin - ósimliklerdiń reproduktivlik shólkemlerin tańladıq. Ekinshisinde turmıs mudamı jetiliskenligi menen tańlanıwǵa salatuǵın apparatlar hám apparatlar menen támiyinlenedi. Tap sol zat adamzotda gúzetiledime? Er adam hám hayal jınıslıq shólkemlerin tap sonday úyreniw hár qıylı kelip shıǵıs elementlerdiń júdá quramalı qospasınan dárek beredi. Ap-alıs dáwirden kóshirilgen bólimler tótede satıp alınǵan...
Ishki jınıslıq aǵzalar málim dárejede biseksual kelip shıǵıwın kórsetedi. Er adamlarda hayal jınıslıq aǵzalarınıń qaldıqları, jatırdıń rudimentlari, jatır naychalari gúzetiledi. Kerisinshe, er adamlarda jınıslıq aǵzalar ızları hayallarda ushraydı. Bul baslanıwiy organlar formasındaǵı ızlar (veber, Rozenmüller hám basqalar shólkemleri dep ataladı ) búgingi kúnde úlkenlerde azı-kóbi tez-tez ushraydı. Olar ulıwma paydasız hám átirapiyaga ushraytuǵın bólimlerde bolǵanı sıyaqlı, olar deformatsiyalar yamasa o'smalar payda bolıwına, salamatlıqqa azı-kóbi zálel etkazishi múmkin. Adamlar hám haywanlarda rudimentar genital organlardıń qaldıqların salıstırıwlaw sonı kórsetedi, olardıń geyparaları adamlarda tómengi sutemizuvchilardan kóre kóbirek joǵalǵan. Sonday etip, embrional búyrek kanalı (volfiya denesi dep ataladı ) júdá kemnen-kem jaǵdaylarda úlkenlerde ushraydı, ol bolsa birpara o'txo'rlarda (Gertner kanalı dep atalatuǵın organ formasında ) turmıs dawamında bar. Biraq, soǵan qaramay, insannıń ishki reproduktivlik apparatı hár qıylı baslanıwiy organlardı óz ishine aladı, mudamı paydasız, geyde sog'liq hám turmıs ushın azı-kóbi zıyanlı. Áyyemgi zamanlardan berli paydalı bolıwdı toqtatgan bul organlardıń qaldıqları menen bir qatarda, insannıń reproduktivlik sistemasında jańa alınǵan bólimler bar. Ekinshisi biz ushın ásirese qızıq, sebebi olarda jınıslıq funktsiyaǵa sezilerli iykemlesiw múmkin.
Er adam jinsida adam hám antropomorf meshinler ortasındaǵı parq bir organ joq ekenligi menen anıqlanadı ; hayallarda biz teris tártip fenomeni menen tańlanıwǵa tushamiz. Qızlıq perdesi yamasa qızlıq perdesi insaniyattıń haqıyqıy egaligi bolıp tabıladı. " Kishkene gipokampus" den, arqa lobdan hám mıy yarım sharlari arqa shoxidan kóre kóbirek huqıq perdesi menen, qızlıq perdesi ilimpazlar názerinde argument bolıp xizmet etiwi múmkin. derlik barlıq basqa haywanlarda joq, ullı meshinlerden tısqarı.
Jaqında insan perdesinde bul qızlıq perdesi satıp alınıwı onıń hayal homilasida kesh rawajlanıwına tolıq sáykes keledi. Bir neshe izertlewshilerdińdiń izbe-iz gúzetiwlerine kóre, ol tek hámledarlıqtıń 19 -háptesinde, geyde bolsa odan keyin payda boladı.
Áyyemgi dáwirlerde, ilim satıp alınǵan ayrıqshalıqlar ańsatǵana miyraslar etip alınadı dep shama etkeninde, olar ózlerinen sonday soradılar : nege sonsha áwladlar dawamında bóleklenip ketken qızlıq perdesi joq bolıp ketiwge beyim emes? Bul mısal turmıs dawamında alınǵan belgilerdiń áwladlarına etkazish teoriyasın eń kóp silkitgan zatlardan biri bolıp tabıladı. Zamanagóy insaniyat ushın paydasız bolıwına qaramay, qızlıq perdesi bar ekenligin óz sebebi bar. Joqarıda aytıp ótilgeni sıyaqlı, ilim ele bul mashqalanı hal etpegen »(kóshirip alınǵandıń aqırı ).
Embriologiya maǵlıwmatları sonı kórsetedi, jatırda hám tuwılǵannan keyin adamlarda hám meshinlerde tuwılıw kanalı rawajlanıwda tupten parq bar. Atap aytqanda, hámledarlıqtıń altınshı ayına shekem insanda " dene Konstitusiyası" tolıq qáliplesedi; meshinler bolsa qın boslig'ining jabıq epiteliy tiqilishi menen tuwılǵanda, jası tolıw jasına shekem sonday bolıp qaladı. Bul vilkaning qaldıqları, meshinlerde (mısalı, gorillalarda) bolǵanında qızlıq perdesi ushın bir hil boladı.

Paydalanilg’an a’debiyatlar
1. Gulyaev S. A., Jukovskiy v. M., Komov S. v. " Tábiyattanıwlıq tiykarlari", Yekaterinburg, 1997 jıl
2. Dubnischeva T. Ya. " Zamanagóy tábiyattanıwlıq kontseptsiyalari", Novosibirsk, " YUKEA baspai", 1997 y.
3. Petrovskiy B. v. «Ǵalabalıq medicina ensiklopediyasi», M., «Sovet ensiklopediyasi», 1997 y.
4. Travin A. A. " Evolyutsiya teoriyası hám ámeliyatı boyınsha izertlewler" (maqala ), 1997 jıl
5. Xaken G. “Sinergetika”, M.: Mir, 1980