Өзбекстан республикасы жоқары ҳӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги қарақалпақ МӘмлекетлик университети

қайта ислеўши кәрханалары Ассоциациясы мағлыўматы

---

– 7 –
Дүнья базарында 2016-жылға шекем боян тамырынан ажыратып 
алынған экстракты бойынша Қытай мәмлекети жетекши орынды 
ийелеп келген болса, ал 2018-жылдан баслап Өзбекстанның экспорт 
потенциалының өсиўин төмендеги кестеде көриўимизге болады.
Боян ҳәм басқа дәрилик өсимликлерди жетистириўши ҳәм 
қайта ислеўши кәрханалары Ассоциациясы мағлыўматы
Сонғы жыллары Арал теңизи аймақларында экологиялық жағдайдың 
кескинлесиўи ҳәм боян тамырын қазып, жыйнап алыўда итибарсызлықлар 
ҳәм тәртипсиз қазып алыў нәтийжесинде Қарақалпақстан Республикасы 
районларында бул өсимликтиң тәбийий майданының кемейип кетиў 
қәўпи жүзеге келмекте. Бул жағдай, аймақта боян өсимлигиниң тамыр 
шийки затын жыйнап алыў көлеми ҳәм оларды қайта ислеў жумысларын 
раўажландырыўда қыйыншылықлар пайда етеди. Ҳәзирги ўақытта 
Әмиўдәрьяның төменги аймақларында жаңадан боян плантацияларын 
жаратыў бойынша анық режелер белгилеп берилди. Өзбекстан 
Республикасы Министрлер Кабинетиниң «Боян ҳәм басқа да дәрилик 
өсимликлерди жетистириў ҳәм санаатлық усылда қайта ислеўди 
нәтийжели шөлкемлестириў бойынша қосымша иләжлар ҳаққында» 
(№138 2019-жыл 15-февраль) қарарында Қарақалпақстан Республи-
касында боян өсимлигин егип көбейтиў бойынша прогноз көрсеткишлер 
белгилеп берилген (3-кесте).
Республика районларында ҳүкимет қарарларын орынлаў бойынша 
орынларда үлкен жумыслар алып барылмақта. Бунда биринши гезекте 
жаңадан боянзарлықларды шөлкемлестириў жумысларын алып барыў 
зәрүр. Соңғы жыллары фирма ҳәм кәрханаларға боян өсимлигин 
егип көбейтиў ҳәм боян тамырын жетистириў ушын жер майданлары 
ажыратып берилмекте. Бирақ, бул иске жетерли дәрежеде дыққат 
аўдармай киятырған фирма ҳәм кәрханалар баршылық.

---