«O’zbеknеftgaz» Milliy Xolding Kompaniyasi

7.24-rasm. Neft-suv tutash yuzasining (NSTYu) 
joylashish sxemasi
Neftlilik 
chegara
si: 1 – tashqi 
chegara
si (qatlamning ustki qismi bo’yisha); 2 – ishki 
chegara
si (qatlam ostki qismi bo’yisha); zonalar: 3 – 
neftli, 4 – 
chegara
oldi (suvning yuzida suzib yuradigan 
neft zonasini joylashishi) 

---

183 
Agar uncha qalin bo’lmagan neftli va 
suvli (interval) qatlar qavatlangan bo’lsa, u 
holda bu ikki qatlar yagona ob’ekt sifatida 
ishlatiladi. Bunda suvli qatlamdan ko’p 
miqdorda suv chiqarib olinadi. Neftli 
qatlamning yer yuzasiga chiqib qolgan 
qismida 
atmosfera 
suvlarining 
to’planishidan ustki chekka suvlar hosil 
bo’ladi. Bunday hodisa Apsherondagi neft 
konining Shirvan gorizontida kuzatilgan. 
Neftli qatlamning yer yuzasiga chiqib 
qolgan bosh qismida ustki chekka suvlar 
tarkib topgan bo’lsa, geologik qidiruv 
ishlarini qatlamning pastga egilgan qismi 
tomon yo’naltirish maqsadga muvofiq. 
CHunki neftli qatlamning yer yuzasiga chiqib 
qolgan qismida ustki chekka suvlarning hosil 
bo’lishi qatlamda neft uyumi bo’lmaydi degan 
xulosaga olib kelmasligi kerak. Ustki suvlarni 
neftli qatlamdan ajratish zarur. 
Samarador neft qatlami ostida joylashgan 
va o’zidan suv o’tkazmaydigan jinslar bilan 
o’ralgan suvli gorizontdagi ostki suvlarni 
quduqlar bilan ochish kerak emas. Agar ular 
tasodifan ochib yuborilsa, u holda quduq 
tubini sementlab, bunday suvlarni ajratish 
kerak bo’ladi. 
Yuqori bosimli suvlar qatlamlardagi 
tektonik darzliklar bo’yicha harakatlanib 
neftli 
qatlamlarning 
yuqori 
qismida 
to’planishi yoki neftni siqib chiqarib, o’rnini 
butkul egallashi mumkin. 
Neftli 
qatlamning 
yuqori 

bosh 
qismining tektonik suvlar bilan qoplanishi 
(7.27-rasm) Turkmaniston Respublikasining 
Nebit-Dag, Balaxona-Sabunchi-Ramana va 
boshqa neft konlarida kuzatilgan. 
Qatlamda 
tektonik 
suvlar 
mavjud 
bo’lganda qatlamning buzilish yuzasi bilan 
tutash qismiga yaqin joyda qazilgan razvedka 
quduqlaridan olingan ma’lumotlar bo’yicha 
uning neftliligi to’g’risida xulosa chiqarish 
mumkin emas. Bunday hollarda tutash 
zonalardan uzoqroqda qatlamning egilishiga