O’zbekistonning geosiyosiy o’rni va kelajagi o’zbekiston jahon siyosiy va iqtisodiy xaritasida


Markaziy Osiyo davlatlariga xavf solayotgan asosiy tahdidlar



Download 151,49 Kb.
bet3/6
Sana31.05.2023
Hajmi151,49 Kb.
#946787
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
yevrosiya qitasida markaziy osiyo mintaqsining geosiyosiy o`rn

Markaziy Osiyo davlatlariga xavf solayotgan asosiy tahdidlar.
Mintakada bundan bir necha yil oldin sobik Ittifok xududidan yangi beshta davlat ajralib chikishini va ular o‘rtasida yangicha munosabatlar tizimi shakllanishini xech kim kutmagandi. SHu sababli mintakadagi integratsion jarayonlarga nisbatan mutaxassislar o‘rtasida bir kator savollar yuzaga chikdi. Ya’ni mintakadagi integratsion uyushma kanchalik chidamli? Mintakaviy integratsiya kandaydir tashki ambitsiyalar mevasi emasmi? SHakllanayotgan yangi makonda geosiyosiy, iktisodiy va madaniy omillarning o‘rni kanday? Mintakada siyosiy va iktisodiy munosabatlarda sub’ektlarning yo‘nalishlari birmi va ular mintakaviy birlikni saklab kolishga kodirmi?
To‘g‘ ri, uzok vakt davomida Markaziy Osiyoning ijtimoiy — siyosiy makoni turli xil kuchlar tarkalishi va ta’siri ostida shakllangan. «Markaziy Osiyo» jumlasining o‘zi xam Yevropadan kelib chikkan deb xisoblanadi1. Qadimda Osiyo mintakasining ichki — kirishi kiyin bo‘lgan sarxadlari «Ichki Osiyo» atamasi bilan nomlangan. Tabiiyki, geografik jixatdan mavxum b o‘lgan va noanik atama yangi davrga kelib Osiyoning ichki tumanlarining kam o‘rganganilganligini k o‘rsatdi. Bu narsani yuzaga chikargan yondashuvlarni mintakaga (Markaziy Osiyo nazarda tutilmokda) nisbatan yetakchi davlatlarning kizikishi XVII —XVIII asrlardan keyin oshganligi va uning tadrijiy asosda rivojlanganligi bilan boglash mumkin. Bu jarayon ikki k o‘rinishda namoyon bo‘ldi desak bo‘ladi, ya’ni, bir tomondan, Yevropa ilmiy doiralarining kizikishi bo‘lsa, ikkinchi tomondan, jaxon siyosatiga ta’sir etadigan imperiyalarning xududiy o‘sish jarayoni ketayotgan edi2.
XIX asrning oxirlarida rus va garb tadkikotchilari orasida Markaziy Osiyo — Turkiston tushunchasi bilan boglanib koldi. Aytish joizki, «Turkiston» atamasi xududni birlashtiradigan tillar yakinligi, madaniy yakinlik, turmush tarzi yakinligi tufayli yagona tarixiy — madaniy makon sifatida tushunilgan3.
Bu atamaning oxirgi talkini XX asr o‘rtalarida pay do bo‘ldi. Uning kamroviga O‘zbekiston, Qozogiston, Turkmaniston, Qirgiziston va Tojikiston sovet respublikalari kirgan edi. Sovet davrida bu makonni «O‘rta Osiyo va Qozogiston» deb ataganlar.



Download 151,49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish