O'zbekistondagi neft va gazni qayta ishlash sanoat korxonalar, ularning rivojlanish bosqichlari Reja I. Kirish II. Asosiy qism 2.1. O‘zbekiston neft-gaz sanoati tarixi va rivojlanish bosqichlari 2.2. Birinchi neftni qayta ishlash zavodi. Neftni qayta ishlash zavodlarining rivojlanish bosqichlari. 2.3. Respublikamizdagi neftni qayta ishlash sanoat korxonalari, ularning rivojlanish bosqichlari. 2.4. So’ngi yillarda O’zbekistonda neft sanoatining rivojlantirish istiqbollari. III. Xulosa IV. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
I. Kirish Mavzuning dolzarbligi. Neft qazib chiqarishning kо‘payishi, sanoat, transport va qishloq xо‘jaligining rivojlanishiga olib kelmoqda, shu bilan birga motor yoqilg‘isi va moylarga, bitum va koksga hamda suyultirilgan gazga bо‘lgan ehtiyoj tez sur’atlar bilan о‘sdi va neft mahsulotlarini ishlab chiqarish hajmini, ularning sifatini yaxshilash va ishlab chiqarish samaradorligini oshirish yuzasidan respublikaning neft mahsulotlariga bо‘lgan ehtiyojini ichki rezervlar hisobiga ta’minlash, neftni qayta ishlash sanoati oldidagi quvvatlarni oshirish, neftni qayta ishlash jarayonini tezlashtirish, mahsulot turini kо‘paytirish va sifatini yaxshilash neft va gazni qayta ishlash hamda neft kimyo sanoati oldiga о‘lkan vazifalar qо‘ymoqda. Respublika neftni qayta ishlash sanoati shu ehtiyojlarni hozircha tо‘la qondirmoqda.
Farg‘ona va Oltiariq netfni qayta ishlash zavodlari tо‘liq quvvat bilan ishlamoqda, yiliga 8,6 mln. tonna, Buxoro neftni qayta ishlash zavodi yiliga 5 mln. tonna neftni qayta ishlash quvvatiga ega. Yaqin yillar ichida Farg‘ona NQIZ mavjud quvvatlardan tо‘la foydalanish hisobiga Markaziy Osiyoni moylash materiallari bilan ta’minlamoqda. Neft bitumi ishlab chiqarish 1,5 baravar, neftni qayta ishlashni umumiy hajmidagi ikkilamchi jarayonlar salmog‘i 1,5 baravar, xom ashyoni katalitik krekinglash hajmi ikki baravar kо‘paydi. Gidrokreking jarayonlari joriy etildi. Umuman О‘zbekistonda qazib olinayotgan gazning asosiy qismi Muborak gazni qayta ishlash zavodi va Shо‘rtan gaz kondensati majmuasining oltingugurtdan tozalash inshootlarida qaytadan ishlanmoqda. О‘zbekistonda tabiiy gaz 12 ming km.dan kо‘proq magistral gaz quvurlari orqali uzatilmoqda va taqsimlanmoqda. Respublikaning gaz uzatish tarmog‘i MDH mamlakatlarini yagona gaz tizimlariga ulangan. О‘zbekistonda aholini tabiiy gaz bilan ta’minlashning ishlab chiqilgan dasturi izchil amalga oshirilmoqda.
Neft, tabiiy gaz, gaz kondensatlari - hozirgi vaqtda dunyodagi asosiy energiya manbalaridan biri hisoblanadi. Vatanimizning kuch qudrati, uning tez suratlar bilan rivojlangan mamlakatlar darajasiga etishishi neft va gaz sanoatining rivojlanishi bilan chambarchas bog‘liqdir. SHu sababli neftning tarkibini va undan olinadigan mahsulotlarni xossalarini o‘rganish katta ahamiyatga ega.