O‘Zbekistondagi Mavjud Suv Muammolari Va Uning Jiddiy Oqibatlari Mavzusini O‘Qitish Metodikasi

JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS) 
Volume: 01 Issue: 06 | 2021 
ISSN: 2181-2608
514 

интернет магазин, онлине савдо, электрон биржа каби ахборот технологияларига асосланган 
янги сотиш тизимларининг аграр тармоқга ҳам кириб бориши ва бошқалар.
 
Юқорида санаб ўтилган замонавий, инновацион ва ноананавий йўналишларнинг тармоқ ва 
маҳсулотлар кесимида таҳлил этиладиган бўлса, ташкилий иқтисодий жиҳатлари бир бирига 
боғлиқлигини, ўз навбатида бир турдаги илм
-
фаннинг ривожланиши билан тўлиқ ҳал этиш 
мураккаблигини кузатишимиз мумкин. Бундай шароитда ривожланган давлатлар амалиётида 
мавжуд бўлган ва ўзининг юқори самарадорлиги билан ажралиб турадиган янги ёнлашув яъни 
қишлоқ хўжалигида малакали кадрлар тайёрлаш тизимида кластерли ёндашув жорий этиш 
орқали самарали фаолиятни ташкил этиш мумкин [12
-20]. 
Сўнгги йилларда кластерли ёнлашув методологияси тобора ҳудудларни ривожлантириш учун 
асосий концепсия сифатида хизмат қилмоқда. 
Тадқиқотлар кўрсатишича “кластер” атамасига тариф беришда илмий изланувчилар кўпинча 
М.Портернинг тарифига мурожат қилмоқда. М.Портернинг фикрига кўра кластер бу маълум бир 
соҳада фаолият кўрсатувчи ва бир бирини тўлдирувчи географик жиҳатдан қўшни бўлган 
компаниялар (таъминотчилар, ишлаб чиқарувчилар) ва тизим ташкилотлари (таълим 
муассасалари, давлат органлари, инфратузилма объектлари) гуруҳидир
1
. Мазкур таъриф 1990 
йилларнинг бошида берилган, аммо ўша вақтдан бери техник
-
технологик, ахборот 
технологиялари, транспорт ва таъминот тизими ривожланиши билан бирга ташкилотларнинг 
ҳудудий яқинлиги ўз аҳамиятини йўқотди. Натижада кластер тушунчаси иқтисодиёт 
тармоқларининг барча саоҳаларида қўллаш ва самарага эришиш мумкин бўлган ёнлашувга 
айланди [21
-35]. 
Қишлоқ хўжалигида малакали кадрлар билан таъминлаш тизимидаги кластер 
ёндашуви эса мана шундай инновацион йўналишлардан бири саналади.
Қишлоқ хўжалигида малакали кадрлар билан таъминлаш тизимидаги кластерларни (агро таълим 
клсатерларини) тузиш заруриятини
мамлакатимиз шароитида қишлоқ хўжалигида 
мутахасисларни тайёрлаш тизими тўлиқ давлат бюджетидан қопланиши ва назора қилиниши, 
хусусий сектор фикрлари ва талаблари ўрганилмаслиги, илмий тадқиқот институтлари ва 
таълим муассасалари билан ўзаро бюртма асосидаги мухатассис тайёрлаш механизмида 
узулишлар мавжудлиги, хусусий олий таълим институтларини ташкил этишнинг хуқуқий асоси 
ишлаб чиқилганлиги, амалиётда аграр тадбиркорлар малакали қишлоқ хўжалиги кадрларини 
онлайн тарзда (интернет орқали) чет элдан жалб этаётганлиги ва масофавий консалтинг 
хизматларидан юқори молиявий харажатлар эвазига фойдаланаётганлиги, олий маълумотга эга 
қишлоқ хўжалиги мутахасисларига етарли шароит ва иш ҳақига эга бўлган иш ўринларини 
топиш мураккаблиги боис нисбатан юқори билимга эга ёшларнинг тармоқ олий таълим 
муассасаларига қизиқиш билдирмаслиги каби ҳолатлар билан изоҳлаш мумкин.
Бизнингча мамлакатимиз шароитида агро таълим клсатерларини ташкил этиш имкониятлари ва 
ташкилий тузилмаси, хусусан аъзолари ва уларнинг ўртасидаги ўзаро муносабатлар занжири 
қуйидаги кўринишда бўлиши мумкин (1
-
расм).
1
Портер М. Конкуренция / Пер. с англ. М.: ИД «Вильямс», 2002. 496 с.

---