O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

So'zlashuv uslubi kishilarning oilada, ko'cha-ko'yda fikr al- mashinuvi jarayonida qo'llaniladigan nutq uslubidir. So'zlashuv uslubi ko'pincha dialog shaklida bo'ladi.
Publitsistik uslub axborot berishga, davrning ijtimoiy-siyosiy masalalarini aks ettirishga xoslangan ommaviy axborot vositalari (ra­dio-televidenie, gazeta-jurnallar) uslubidir.
Badiiy uslub badiiy adabiyot, ya'ni badiiy asarlarga xos bo'lib, unda badiiylik, ifodaviylik, ta'sirchanlik kuchlidir.
Ilmiy uslubga mantiqlilik, aniqlik, ilmiy atamalarning keng qo'llanilishi xos bo'lib, barcha ilmiy asarlar, jumladan, maktab dars- liklari ham shu uslubda yozilgan.
Rasmiy-idoraviy uslub o'ziga xos nutq uslubidir. Barcha qonunlar, Prezident farmonlari va hukumat qarorlari, turli hujjatlar, ish qo- g'ozlari, idoralararo yozishmalar va shu kabilar rasmiy-idoraviy uslubda yoziladi. Rasmiy-idoraviy uslubda gaplar ixcham va aniq bo'ladi. Bu uslubda qaror qilindi, inobatga olinsin, ijro uchun qabul qilinsin, tas- diqlanadi kabi qoliplashgan so'zlar va so'z birikmalari keng qo'llaniladi.
Mustahkamlash
A) mashqlar orqali
5- mashq. Matnlarni o'qing. Ularning har biri adabiy nutqning qaysi uslubiga xosligini aniqlang.

2. 
   Ma'lumotnoma Azamat Odilovga, uning Qashqadaryo viloya- ti, Dehqonobod tumanidagi 3- maktabning 8- sinfida o'qiyotganligi haqida berildi.
   
3. 
   She'riyat mulkining sultoni, birinchi turkiy «Xamsa» asari- ning muallifi hazrat Alisher Navoiy 1441-yilning 9-fevralida Hirot shahrida tug'ildi.
   
4. 
   Alisher Navoiy 1441- yilning 9- fevralida Hirotda tug'ildi. Alisher saroy muhitida yashaganligi uchun alohida tarbiya va nazoratda o'sdi. Besh yoshida uni maktabga berdilar.
   

B Savollar orqali

1. 
   Adabiy nutq me'yorlari haqida nimalarni bilasiz?
   
2. 
   Adabiy nutqning uslublari deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Adabiy nutqimizning keng qo'Uanuvchi uslublari qaysilar?
   

Uyga vazifa