«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati toshkent temir yo‘l muhandislari instituti


Sanoat binolarining konstruktiv echimlari



Download 13,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/102
Sana03.01.2022
Hajmi13,86 Mb.
#317292
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   102
Bog'liq
arxitektura va qurilish konstruktsiyalari

Sanoat binolarining konstruktiv echimlari 
Sanoat  binolari  konstruktiv  echimiga  ko„ra 
karkasli,  karkassiz
  va 
aralash  karkas
  sxemalarida 
loyihalanadi.  


166 
 
Karkassiz
 bir qavatli sanoat binolari yuk ko„taruvchi devorlardan iborat bo„lib, odatda oralig„i 12 
m gacha, balandligi 6 m dan yuqori bo„lmagan va kran yuk ko„tarish qobiliyati 5 t gacha bo„lgan 
xollarda qo„llaniladi.  Bunda stropil konstruksiya  tayangan  yuk ko„taruvchi  devorni tashqi  yoki 
ichki  tomonidan  (pilyastra)  devordan  bo„rtib  chiquvchi  ustun  bilan  kuchaytiriladi.  Karkassiz 
ko„p qavatli sanoat binolari kam tarqalgan. 
Bir qavatli sanoat binolarini asosan to„liq karkasli qilib loyihalanadi.  
Karkasli
 sanoat binolari konstruksiyasi fazoviy tizimdan iborat bo„lib, harorat bo„lagi oralig„ida 
yopma  plitalar  va  bog„lovchilar  bilan  birlashtirilgan  ko„ndalang  ramalardan,  hamda    ayrim 
xollarda  stropila  osti  tuzilmalari  va  boshqa  elementlardan  tashkil  topadi.  Bunda  ko„ndalang 
ramalar  ustun va stropil tuzilmalardan iborat bo„ladi. (15.2-rasm). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
15.2-rasm.  Bir qavatli sanoat binosining 
temirbeton karkasi: 
1-yig„ma poydevor ustunchasi;  
2-kran osti to„sini;  
3- o„rta qator ustuni;  
4-stropil osti  fermasi;  
5-stropil fermasi;  
6-yig„ma temirbeton yopma plitasi;  
7- bug„ izolyasiya qatlami;  
8- issiqlik izolyasiyasi;  
9- sement-qum qorishmasi;  
10- tom qoplama qatlami;  
11-oyna;  
12-osma devor paneli;  
13-sokoldagi panel;  
14- chetki qator ustuni;  
15-ustunlararo  xoch  bog„lagich;                16-


167 
 
poydevor to„sini;  
17- yig„ma poydevor. 
 
Karkasli  tizimda  gorizontal  va  vertikal  yuklarni  karkas  elementlari  qabul  qiladi.  Tashqi  devor 
sifatida esa osma panellar qo„llanilib, ular to„siq vazifasini bajaradi.   
Ko„p  qavatli  sanoat  binolarining  yig„ma  temirbeton  karkasini  tugunlari  bikir  mahkamlangan 
ramalardan iborat bo„ladi. (15.3-rasm). 
 
15.3-rasm. Ko„p qavatli sanoat binolarining karkaslari 
a) orayopma plitalarni rigel tokchasiga tayangan xolati; b) orayopma plitalarni rigelga tayangan 
xolati 
 
Karkasli konstruktiv echim bino  xonalarini erkin rejalash,  yig„ma elementlarni maksimal 
unifikatsiya  qilish,  hamda  bir  va  ko„p  qavatli  sanoat  binolarining  samarali  iqtisodiy  echimini 
aniqlash imkoniyatini beradi. 
Yig„ma  temirbeton  karkasli  binolarning  ijobiy  tomonlari:  ularning  mustahkamligi,  chidamliligi 
va  yong„inbardoshliligi  bo„lsa,  salbiy  tomonlari:  katta  massaga  egaligi,  yig„ma 
konstruksiyalarning  o„zaro  biriktirish  ishlarining  murakkabligi  va  rekonstruksiya  qilishning 
qiyinligidadir. 
Metall konstruksiyadan iborat bo„lgan sanoat binolari yig„ma temirbetonga nisbatan  kam 
mehnat  va  material sarfi, tez vaqt oralig„ida montaj  qilish  va ta‟mirlash  imkoniyatini borligi 
bilan  farq  qiladi.  (15.4-rasm).  Biroq,  metall  konstruksiyaning  korroziya  bo„lishi,  kam 
yong„inbardoshliligi  va  qimmatliligini  ham  hisobga  olish  lozim.  SHu  boisdan  ham,  po„lat 
materialining  tanqisligi metall konstruksiyani faqat bino oralig„i 24 m dan ortiq, balandligi 15 m 
dan yuqori va kranlarning yuk ko„tarish qobiliyati 50 t ko„p bo„lgan vaziyatlarda qo„llaniladi.  
 


168 
 
 
 
15.4-rasm.  Bir qavatli sanoat 
binosining metall karkasi: 
1 – poydevor; 2 – asosiy karkas 
ustuni; 3 – poydevor to„sini; 4 – 
faxverk ustuni;  
5 – stropil osti fermasi;  
6 – stropil fermasi;  
7 – tayanch; 8 – po„lat 
profnastil;   
9 – bug„ va issiqlik izolyasiya 
qatlamlari;  
10 – sement-qum qorishmasi;   
11 – gidroizolyasiya qatlami;  
12 – po„lat kran osti to„sini; 
 
 
Aralash  karkas 
tizimida  ishlangan  bir  qavatli  sanoat  binolari  odatda  ikki  orliqli  bo„lib,    binoni 
tashqi  perimetri  bo„yicha  yuk  ko„taruvchi  devorlar  joylashtirilsa,  ichki  tomoniga  ustunlar 
o„rnatiladi.  Bugungi  kunda  aralash  karkas    tizimdagi  sanoat  binolari  loyihalanmaydi,  ammo 
ushbu  sxema  bo„yicha  barpo  etilgan  alohida  ob‟ektlar  mavjud  bo„lib,  ular  hozirgi  davrgacha 
ekspluatatsiya qilinmoqda. 

Download 13,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish