«O‘zbekiston temir yo‘llari» aksiyadorlik jamiyati toshkent temir yo‘l muhandislari instituti



Download 13,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet50/102
Sana03.01.2022
Hajmi13,86 Mb.
#317292
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   102
Bog'liq
arxitektura va qurilish konstruktsiyalari

Beton  deformatsiyasi. 
Materialning  deformatsiyasiga  baho  berishda  ikkita  miqdordan: 
normal  kuchlanish 

  va  nisbiy  deformasiya 

  dan  foydalanamiz  (1–rasm).  Umumiy  holda 
betonning to‟liq deformatsiyasi elastik va plastik qismlardan tashkil topadi: 

b
=

el
+

pl
, bu yerda 

el
– elastik deformasiya; 

pl
– plastik deformasiya. Betonning ko‟p karrali yuklanishi va yukdan 
bo‟shalishi holatida 

ep 
– yuk to‟liq olingandan so‟ng elastik qaytish deformatsiyasi (1–rasm). 
Beton  deformasiyalari  moduli.
  Materiallar  qarshiligi  fanidan  ma‟lumki,  elastiklik 
chegarasida  kuchlanish 

  bilan  nisbiy  deformasiya  orasidagi  bog‟lanish  chiziqli  qonuniyatga 
ega.  Chiziqli  bog‟lanish  hisob  ishlarida  katta  qulaylik  yaratadi.  Biroq,  beton  bir  jinsli  material 
bo‟lmaganligi  sababli 

  bilan 

  orasidagi  bog‟lanish  chiziqli  emas  (1–rasm).  Grafikni 
boshlang‟ich  qismidagina 

  – 

  bog‟lanish  chiziqli  xarakterga  ega;  kuchlanish  ortgan  sari  egri 


196 
 
chiziq  to‟g‟ri  chiziqdan  uzoqlasha  boradi.  Bu  hol  temirbeton  konstruksiyalarini  loyihalashda 
malum qiyinchiliklar tug‟diradi. 
Betonning  siqilishidagi  boshlang‟ich  elastiklik  moduli  (kuch  bir  zumda  quyilgan  hol 
uchun) quyidagicha ifodalanadi:  
E
b
=tg



b
/

el
.  
 
 
 
 (3) 
Egri  chiziqqa  o‟tkazilgan  urinma  yoki  kesuvchi  bilan  gorizontal  o‟q  orasidagi  burchak 
tangensi tg

 materialning deformasiya modulini ifodalaydi. 
Cho‟zilishda  ham  siqilishda  ham  kuchlanish–deformasiya  diagrammasi  egri  chiziqli 
ekanligi  ma‟lum.  Betonning  siqilish  va  cho‟zilishdagi  boshlang‟ich  elastiklik  modullari  bir–
biridan kam farq qiladi, shu boisdan amalda ularni bir xil olish mumkin (1–rasm). 
B20 – B50 sinfli oddiy betonning elastiklik moduli 27000–39000 MPa oralig‟ida bo‟ladi, 
bu po‟latning elastiklik modulidan 5–8 marotaba kam. 
 
 
1–rasm. Betonning «kuchlanish – deformasiya» umumiy diagrammasi. 
Beton  uchun  Puasson  koeffisientining  boshlang‟ich  qiymati  v=0,2  bo‟lib,  bu  qiymat 
kuchlanish  ortishi  bilan  ortib  boradi.  Betonnig  siljish  moduli  G=E
b
/2(1Qv)  ga  yoki  0,4  E
b
  ga 
teng. 
Xulosa  qilib  aytganda,  betonning  deformatsiyasi,  bir  tomondan  betonning  tarkibiga, 
mustahkamligi  va  zichligiga,  to‟ldiruvchilar  va  sementning  elastik–plastik  xossalariga,  boshqa 
tomondan,  kuchlanish  holatlariga,  yukning  qiymati  va  davomiyligi  hamda  iqlim  sharoitiga 
bog‟liqdir. 

Download 13,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish