O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

XII 
asrdayoq 
Ispaniyada lotin tiliga
tarjima qilinadi va qayta ishlanadi. Xorazm iyning arifmetik risolasi hind 
raqamlariga asoslangan o'nlik hisoblash tizimining Yevropada, qolaversa, 
butun dunyoda tarqalishida buyukaham iyat kasb etdi.
Ahmadal-Farg'oniv.
«Bayt ul-hikmat»da faoliyat ko'rsatgan olimlardan 
yana biri buyuk astronom, matematik va geograf 
Abul Abbos Ahmad
ibn Muhammad ibn Kasir al-Farg ‘oniy 
(797 - 865)dir. U Yevropada 
Alfraganustaxallusi 
b ilan shuhratqozondi. U astronomiya, matematika

---

va geografiya fanlari, qator ilmiy va amaliy ishlar bilan shug'ullandi. 
Damashqdagi rasadxonada osmon jismlari harakati va o'rnini aniqlash, 
yangicha zij (astronomik jadval) yaratish ishlariga rahbarlik qildi. 
831 -
833-yillarda 
Suriyaning shimolida 
Sinjor 
dashtida va 
Ar-Raqqa 
oralig'ida 
yer meridiani bir darajasining uzunligini o'Ichashda qatnashdi. 861-yili 
Farg'oniy rahbarligida Nil daryosi sohilida qurilgan qadimgi gidrometr
- d aryo oqimi sathini olchaydigan 
«Miqyos an-Nil» 
inshooti va uning 
darajoti qayta tiklandi. Bizgacha Farg'oniyning sakkizta asari saqlangan 
bo'lib, ular orasida 
«Samoviy harakatlar va umumiy ilmi nujum»
kitobi mashhur. Bu asar 
XII asrdayoq lotin tiliga 
tarjima qilinib, Yevropa 
mamlakatlaridagi astronomiya ilmining rivojini boshlab berdi. Mustaqillik 
yillarida allomaning noyob merosi xalqimizga qaytarildi. 1998-yil 
oktyabr-
da Ahm ad al-Farg‘oniy tavalludining 
1200 
yilligi nishonlandi. Farg'ona 
shahrida allomaga haykal o'rnatildi.
Imom al-Buxoriv.
Dunyoviy fan olimlari bilan bir qatorda bu davrda 
islom t a ’limotining takomili yo'lida movarounnahrlik muhaddis ulamolar- 
ning ham xizmatlari katta bo'ldi. Bu borada