O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

X asrdan 
boshlab o'g'uzlar islom 
dinini qabul qilganlar.
X asrning 1-yarmida 
O'g'uzlar davlati shimoli-sharqdan qo'zg'al- 
gan 
qipchoqlar 
tomonidan qaqshatqich zarbaga uchrab bo'linib ketdi. 
O'g'uzlar o'zyurtlni tark etib, bir qismi g'arbga, Shimoliy Kavkaz dasht- 
lariga borib o'rnashadilar. Ulaming ikkinchi qismi esa a w a l Movaroun- 
nahrga kirib boradi va undan janubi-g'arbga siljib, yangi 
sulola-saljuqiy-
lar boshchiligida Oíd Osiyo mamlakatlarini istilo qilishga kirishadi. Bu 
ikki turkiy davlat faqat Movarounnahrgina emas, balki butun O'rta Sharq 
hamda Oíd O siyo aholisining siyosiy hayotiga, etniktarkibiga kuchli ta’sir 
ko'rsatdi. Masal an, qarluqlar 
o'zbek 
va 
tojiklarning, 
o'g'uzlar 
turkman,
ozarbayjon, qoraqalpoqlarning 
etnogenezida muhim rol o'ynadi.
Tohirivlarda vlati.
VIII asr oxiri - IX asr boshlarida 
xalifalikni larzaga 
keltirgan og'irsiyosiy vaziyat abbosiylarni Movarounnahr va Xurosonda 
olib borilayotgan siyosatni o'zgartirishga majbur etdi. Endilikda ular 
sliarqiy viloyatlarni boshqarish ishlariga mahalliy zodagonlarni jalb 
etish va ularning qo'li bilan viloyatlarni xalifalik tasarrufida tutib turishga 
urindilar. Natija abbosiylar ko'zlagandek bo'lmadi. Mahalliy zodagonlar 
Movarounnahr v a Xurosonni nafaqat o'z tasarruflariga o'tkazib oldilar, 
balki xalifalik m arkazida ham hokimiyatni boshqarishda tobora ko'proq 
rol o'ynay boshladilar. Bunga, ayniqsa, xalifa 
Horun ar-Rashid (7 8 6 -
809) 
vafotidan so 'n g uning o'g'illari 
Ma’mun 
va 
Amin 
o'rtasida 
809 -
813-yillarda 
taxt uchun kechgan kurash keng yo'l ochib berdi.
Xalifalik markazidagi arablar Aminni xalifalik taxtiga ko'taradilar. 
Bundan norozi bo'lgan M a’mun ukasi Aminga qarshi kurash boshlaydi. 
Hlrot viloyatining zodagonlaridan