O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

750-yili Buxoroda 
ko'tariladi. Abu Muslim 
mahalliy kuchlar yordamida arang qo'zg'olonni bostirdi.
Movarounnahrdagi ichki ziddiyatdan foydalanib Xitoy imperatorining 
qo'shinlari Turklstonga bostirib kiradi. Abu Muslim tomonidan 
Ziyod
ibn Solih 
boshchiligida yuborilgan arab va so'g'd, turklardan iborat 
qo'shin 
751-yili T a lo s 
vodiysida Xitoy qo'shinlariga zarba berib, ulami 
mamlakat hududidan quvib chiqaradi. Abu Muslim sidqidildan xizmat 
qilsa-da, abbosiylar unga ishonmasdilar. Ulamlng nazarida Abu Muslim 
xalifalik taxtining d a ’vogaridek bo'lib tuyulardi. Undan hatto qo'rqardilar 
ham. Nihoyat, 
755-yili 
qurolsiz va yolg'lz saroyga tashrif buyurgan Abu 
Muslim xalifa buyrug'lga binoan o'ldiriladi. Abu Muslimning o'ldirilishi 
Xuroson va Movarounnahrda abbosiylarga qarshi xalq harakatlarining 
avj olishiga bahona bo'ladi.
4 .5 . «OQ KIYIMLILAR» QO‘ZG‘OLONI
«Oq kiyimlilar».
769 - 783-yillarda 
Movarounnahrda juda katta 
xalq qo‘zg‘oloni bo'lib o'tdi. Qo'zg'olonchilar oq libos kiyganlari uchun, 
tarlxda u 
«Oq kiyimlilar» q o‘z g ‘oloni 
nomi bilan shuhrat qozondi. Bu 
harakatning rahbari 
Muqanna 
deb atalgan marvlik 
Hoshim ibn Hakim
ismli hunarmand bo'lgan. U Marv yaqinidagi 
Koza q ish log‘ida 
tug'ilgan, 
boshi va yuziga k o ‘k parda tutib yurgan. Shu bois u «Muqanna», ya’ni 
«Niqobdor» 
laqabi bilan mashhur bo'lgan. Muqanna yoshlik chog'ida 
kudungarlik 
(matolarga ohor beruvchi) kasbi bilan shug'ullangan. U 
savodli, aqlli va tadbirkor bo'lgan. Xurosonda 
sarxanglik 
(kichik lash- 
karboshilik)dan vazirlik darajasigacha ko'tarilgan. U Mazdak g'oyalariga 
asoslangan ijtimoiy tenglik va erkln hayotga da’vat etuvchi ta’limotni 
targ'ib qilgan