O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Insoniyat rivojidagi birinchi
bosqich kishilarning ibtidoiy to'daga birlashuvi bo'lib, bu to‘da o'zida
qadimgi odamlarning katta jamoasini birlashtirgan. 
Ibtidoiy to ‘da 
tur-
mush va m ehnat umumiyligi negizida birlashgan eng qadimgi odamlar
jamoasidir. Eng qadimgi to'da asta-sekin bo'linib ketdi, qarindoshlarning
alohida uyushmalariga -
urug1 jamoasiga 
aylana bordi. 
Urug' 
birga-
likda yashagan va mehnat qilgan, umumiy mehnat qurollari va qurol-
yarog'larga e g a bo'lgan qarindoshlarjamoasidir. Eng qadimgi urug'chilik
tuzumi - insoniyat tarixining barcha mehnat qurollari umumiy bo'lgan,
hamma baravar ishlagan bir davri.
Dastlabki urug' jamoalari ayol kishi, ya’ni ona tevaragida jipslasha
boshlagan. Insoniyat tarixidagi bu bosqich ona urug'i -
matriarxat 
deb
ataladi. Ancha keyinroq, metinat qurollari va xo'jalik yuritish shakllari tako-
millashgani sayin, jamoadagi yetakchilik mavqeyi asta-sekin erkaklarga

---

o'taboshladi, endi erkak kishi urug'ga sardor bo'lib oldi. Olimlar insoniyat
tarixidagi bu davrni 
patriarxat 
deb atashadi, patriarxat bilan eng qadimgi
urug'chilik tuzumi ham nihoyasiga yetdi.
Eng qadimgi odam lar dastlabki mehnat qurollarini toshdan yasagani
tufayii, arxeologlar insoniyat tarixi ibtidosini 
«tosh asri» 
deb atashadi, tosh
asriancha uzoq davom etgan, shuning uchun uni quyidagi bosqichlarga
ajratishadi: qadimgi to sh asri -
paleoiit 
(yunoncha «paleos» - qadimgi
va «iitos» - tosh s o ‘zlaridan); o'rta tosh asri -
mezolit 
(«m ezos» - o'rta);
yangi tosh asri -
neolit