O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

iborat bo'lib, ular amir farmonlarini so'zsiz ijro etish-

---

296
lari shartbo'lgan. Butun Buxoro amirligi 
bekliklarga 
bo'lingandi. 
Beklar
shaxsan amir tomonidan tayinianar va lavozimidan bo'shatiiardi.
 
Beklar 
atrofida ularning qarindoshlari yokl yaqin kishilaridan tayinlangan ulkan 
amaldorlar guruhi jamlangan.
Davlatni himoya qllish uchun amirning xalq ko'ngillllari va qo'shin- 
lardan saralab olingan 
x o s lashkari 
bo'lgan. Lashkarga 
to'pchiboshi
(to'pch ilashkar) rahbarlik qilgan. Biroq, 
XIX asr oxiriga 
kelib amir lash­
kari shoshilinch tarzda yig'iladlgan, yomon harbly ta’llm ko'rgan va sod- 
da qurollar bilan ta’minlangan dehqonlardan iborat bo'lgan. Bunday 
lashkarning bosh maqsadizarur bo'IgandaArk qarshisida safgaylg'ilish 
edi. Lashkartartiboti amalda XIX asr boshlaridan beri isloh qilinmagan, 
harbiy ish sifatsiz va qo'shin qurol-yarog'lari o‘ta qoloq darajada edi.
Mamlakat daromadlarining katta qismini shaxsiy manfaatlariga sarf 
qiluvchi amaldor va xizmatchilar davlat ravnaqi va taraqqiyoti uchun 
kamdan kam qayg'urardilar. Shu bois amirlikning zaruriy sarf-xarajatlari 
blr-biriga qon-qarindosh amaldorlar zimmasiga emas, balki oddiy xalq 
gardaniga tushardi.
Solia va maiburivatlar. Xaicr ao‘z a ‘olonlari.
 
Amirlikdagi dehqonlar- 
ning aksariyati nochorlikda kur kechirardi. Chunki yer va yerga ishlov 
berlsh vositalari amir va uning amaldorlari qo'lida edi. Davlat amaldor- 
lari moddiy ta’minoti uchun zarur moliyaviy mablag'larni bekorga sarf 
qilardilar.