O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

tirishga imkonlyat yaratdi. O'rta Osiyoning savdo-hunarmandchilik doi- 
ralari o'z mahsulotlarini, ayniqsa, ipak, paxtadan to'qilgan mafolarni ta- 
lab qilayotgan Rossiya bilan savdo-tijorat munosabatlarini rivojlantirish- 
dan g'oyatda manfaatdor edi. Rossiyaning movut, temir, mis, mo'yna, 
charm va boshqa mollari O'rta Osiyoda xaridorgir edi. Savdo-sotiq ish- 
lari uchun qulay shart-sharoit yaratishda o'zbek xoniiklari va Rossiya 
o'rtasidagi elchilik munosabatlari muhim o'rin tutardi.
XVII asrda elchilik munosabatlari.
 1619-vili Imomqulixonning elchi- 
si Odambiy Moskvaga boradi va podsho Mixail Romanov qabulida 
bo'ladi. Podsho Odambiy bilan birgalikda Buxoroga Ivan Xoxlov bosh- 
chiligida elchilarni yuboradi. I.Xoxlovni Imomqulixon qabul qiladi, rus 
podshosi iltimosiga binoan 
o'z
 saroyidagi 23 nafar rus asirlarini ozod 
qiladi. I.Xoxlov 1620 - 1622-yillarda Buxoro xonligining ichki va tashqi 
siyosati haqida qimmatli ma’Iumotlarto'playdi. U qimmatli sovg'alar bi­
lan Moskvaga kuzatiladi. Yozma manbalarga ko'ra. XVI - XVII asrlarda 
Buxoro va Xiva xonliklariga Rossiyadan 12 marta elchilar kelishgan. 
1583
 - 
1600-yillarda Moskvada 5 marta Buxoro elchilari, ■2 marta Xiva 
elchilari bo‘lishgan.
Bu misollar O'rta Osiyo va Rossiya o'rtasida sav- 
do-diplomatikaloqalarning ancha faollashganligidan guvohlik beradi.
Munosa/batlarda Rossiva imperivasi tazviainina kuchavishi.
XVIII 
asrdan Rossiya imperiyasining o'zbek xoniiklari bilan munosabatlari- 
da tazyiq o‘tkazishi ustunlik qila boshladi. Bu Rossiya imperiyasining 
siyosatida O'rta Osiyo xonliklarini savdo-sotiqda kamsitish, ularning ta-