O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Mashhad 
va 
Hirotda 
o'qiydi. 0 ‘sha paytlardayoq u shoirlik 
iste’dodi tufayli katta shuhrat qozongandi. Yoshlikdan sulton Husayn 
bilan yaqin bo'lgan Alisher o'ziga nisbatan Abu Saidda adovat sezib, 
Samarqandga 
ko'chib borib, ma’lum vaqt u yerda yashashga majbur 
bo'ladi. Samarqandda u ilm-fan va she’riyat bilan mashg'ul bo'ladi. Bu

---

105
yerda mashhur olim, falsafa, mantiq, huquq, arab tili, adabiyot va she’ri- 
yatning o'tkir bilimdoni 
Fazlulloh Abullays Samarqandiydan 
saboqlar 
oladi. 1469-yili Sulton Husayn Hirotni egaliagach Navoiyni o'z huzuriga 
taklif etadi. Alisherni dastlab 
muhrdorlik 
lavozimiga, keyinroq esa 
vazir
etib tayinlaydi.
Sulton Husayn hukmronllgl davrida Alisher Navoly mamlakatda mustah- 
kam markazlashgan saltanatvujudga kelishi, viloyatlar sug'orilib obod etllishi, 
qishloqlarda dehqonchiiik, shaharlarda hunarmandchilik va savdoning kenga- 
yib, taraqqiy etishl yo'lida xizmat ko'rsatdi. Alisher Navoiy adabiyot, san’at va 
ilm-ma’rifat ravnaqi, aholining tinch va osoyishta istiqomat qilishi tarafdori edi. 
Lekin Sulton Husayn davlati Alisher kutganicha bo'lib chiqmadi. Suyurg'ol 
tartibiga asoslangan bu davlatda, bir tomondan, viloyat hukrndorlari, hatto 
toj-u taxt valiahdlari 
Badiuzzamon 
va 
Muzaffar Husayn mirzo 
isyonlari yuz 
beradi. Ikkinchi tomondan, zulm oqibatida Hirot va uning viloyatlarida xalq 
qo'zg'olonlari ko'tariladi. Uchinchidan, o‘z manfaatlarini ko‘zlagan ochko'z 
saroy ma’murlarifitna-fasodni avj oldirib, uning botqog'iga Sulton Husaynni 
ham botiradilar. Bunday ahvol, shubhasiz, bosh vazirlik vazifasida turgan 
dono Navoiyning saroydan, hatto poytaxtdan uzoqlashishiga olib keladi. 
Shunday qilib,