O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

Munawar Qori, Mullo Odil mufti, Said G'anixon,
Pirmuhammad A’lam 
va boshqalar so'zga chiqib, yig‘ilganlarni chinakam 
xalq hokimiyati -Turkiston Muxtoriyati tashkil etilgani bilan qutladilar. Mi­
ting ishtirokchilari o'lka muvaqqat hukumatini tola qollab-quwatlashlarini 
izhor etib, qaror qabul qildilar. O'sha davr milliy matbuoti sahifalarida 
Turkiston uluglari tomonidan muxtorhokimiyatni qo'llab-quwatlash, uni 
asrab-avaylash, istiqboli uchun fidoyilik bilan kurash olib borish kerakligi 
xususida ko'plab maqolalar bitildi. Jumladan, Fitratning 
«Muxtoriyat»
maqolasida: «...Qurultoy o‘z ishini qildi. Qolganlari butun millatning vazi- 
fasidur. Muxtoriyatni saqlamoq uchun kuch lozim. Muxtoriyatni bajarmoq

---

331
uchun aqcha kerakdir. B ularni millat hozir qilsun», - deb xitob qilingandi 
(«Hurriyat» gazetasi, 1917-yil 5-dekabr).
Turkiston sovet hukumati va uning joylardagi hokimiyat mahkamalari 
voqealarning bu tarzda rivojlanishiga izn bermay, muxtoriyat va uning 
tarafdoriarini yo‘q qilish yo'lini qidirishga kirishdi. 
1917-yil 13-dekabrda
Toslikentda 
muxtoriyatni yoqlab o'tkazilgan katta mitingning zo'rlik bilan 
tarqatib yuborilishi, unda sovet kuchlari otgan miltiq va pulemyotlardan 
ko'plab qurbonlar berilish i Turkiston Muxtoriyatiga uyushtirilgan dastlabki 
suiqasd edi.
Turkiston Muxtoriyatî og'ir, mashaqqatli sinovlar jarayonini boshdan 
o'tkazayotgan bir kezda, ya’ni 
1917-yil 25-dekabrkuni Qo‘qonda o ‘lka
musulmon ishchi, askar va dehqonlarining I favqulodda qurultoyi 
ish
boshladi. Unda 
200 ga y a q in