O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

lib, jazoni yanada kuchaytirdi. Qo'zg'olonchilardan 
3 ming kishi 
hlbsga 
olinadi. Ularning boshliqlari o'lim jazosiga, qolganlari qamoq va sur- 
gunga hukm qilinadi. Mahalliy aholining qo'zg'olonda ishtirok etganligi, 
qo'zg'olonchilarga xayrixoh bo'lganligi va ularni tutishda podsho huku- 
matiga yordam bermaganligl uchun o'z uylaridan cho'lga haydab yubo- 
rildi.
24.4. TURKISTONDA 1916-YILGI VOQEALARNING
OQIBATLARI VA AHAMIYATI
Qo'za olonnina venailish sabablari va oaibatlari.
 Qo'zg'olon xarakte- 
riga ko'ra milliy-ozodlik ko'rinishida yuz berdi, chunki bu qo'zg'olonning 
asosiy harakatlantiruvchi kuchi xalq ommasi edi. Ular mustamlakachllik 
tartiblariga qarshi qo'lga qurol olib toptalgan haq-huquqlari, din-u diyo- 
natlari uchun tengsiz kurash olib bordilar. Qo'zg'olonchilar Vatanning 
haqiqiy fidoyi farzandlari ekanliklarini amalda isbotladilar. Mislsiz jaso- 
ratlari bilan Vatan tarixi sahifalaridan munosib o'rin egalladilar. Mazkur 
qo'zg'olonlarga Rossiya imperiyasi ma’murlaridan biri 
A.F.Kerenskiy:
«Urush frontlariga yangi bir Turkiston fronti qo'shildi», -
 deb o'lkadagi 
vaziyatga baho bergandi.
Qo'zg'olonchilar mustamlakachi hukumatga qarshi oddiy ish qurol- 
lari bilan jang olib bordi. Bundan tashqari, ularning aksarlyati dehqonlar, 
hunarmandlar bo'lganligi va harbiy sohadan mutlaqo bexabar ekanligi 
qo'zg'olonning mag'lubiyatga uchrashiga sabab bo'ldi. Ular Turkiston- 
ning turli mintaqalarida mustamlakachilarga qarshilik ko'rsatdilar. Shun- 
ga qaramay, qo'zg'olonchilarning taktik va strategik uquvsizligi, ahillik- 
da va birdamlikda harakat qilmasligi pand berdi.

---

294