O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

xalqlarining milliy-ozodlik harakatlarida g'oyaviy rahnamolari sifatida 
muhim o'rin tutdi.
23.3. JADIDCHILIK HARAKATI NAMOYANDALARI VA
ULARNING FAOLIYATI
Turkiston jadidchilik harakatinina virik namovandalari.
 XX 
asr bosh-
lariga 
kelganda 
Toslikent, Samarqand, Buxoro, Farg‘ona vodiysi
shaharlarida o’nlab «jadid usuli»dagi maktablar ochildi. Jadidlar maktab- 
larda yoshlami bilimli va ma’rifatli qilib tarbiyalab, ular orqali Turkiston­
da mustaqil davlat barpo etish uchun milliy davlatchilik g‘oyalarini ilgari 
surganlar. XX asr bosiiiga kelib Turkistonda jadid ziyolilarining butun bir 
avlodi, o'lka ma’naviy-ma'rifiy soha taraqqiyotiga, milliy madaniyatrivoj- 
lanishiga katta hissa qo'shgan namoyandalari vujudga keldi. Bular 
Sa- 
marqandda Mahmudxo‘ja Behbudiy, Abduqodir Shakuriy, Saidahmad

---

283
Siddiqiy-Ajziy, Toshkentda Munavvar Qori Abdurashidxonov, Abdulla 
Avloniy, Ubaydullaxoja Asadullaxo'jayev, Buxoroda Abdurauf Fitrat, Sad- 
riddin Ayniy, Fayzulla Xojayev, Farg'ona vodlysida Hamza Hakimzoda 
Nyoziy, Obldjon Mahmudov, Abdulhamid Cholpon, Is’hoqxon Ibrat, 
Xivada Bobooxun Sal/mov, Polvonnlyoz Hoji Yusupov
 va boshqalar edi. 
Ular vatanparvar, ma’ rifatparvar, Turkiston o'lkasida jadidchilik haraka- 
tining asoschilari va rahnamolari hisoblanadi.
Turkiston jadidlarini birlashtirishda 
« 0 ‘rta Osiyo jadidlarining ota-
si» 
deb tan olingan 
M ahmudxo'ja Behbudiy (1875 
- 1919)ning xiz- 
rnati katta boldi. U 
1875-yil 19-yanvarda