O'zbekiston tarixidan universal qo'llanma

 Buxoro yuksak ustozona musiqa san’atining markazlaridan 
biri bo'lgan. Chunonchi, XVIII asr oxirlarida Buxoroda vujudga kelgan 
«Shashmaqom» buning yorqin dalilidir. Buxoro Shashmaqomi Buz- 
ruk, Rost, Navo, Dugoh, Scgoh va Iroq maqomlaridan iborat bo'lib, 
250 dan ortiq har xil shakldagi kuy va ashula namunalaridan tashkil 
topgan.
Maqom ashulalarining she’riy matni uchun Rudakiy, Jomiy, Navoiy, 
Fuzuliy, Bedil, Bobur, Nodira va Mashrab singari turkiy va forsiy tilli 
mumtoz sholrlarning lirikasidan tuzilgan. Shashmaqom og'zaki tarzda 
ustoz-shogird an’anasi shaklida avloddan avlodga o'tib kelmoqda.

---

163
13-BOB. XIVA XONLIGINING TASHKIL TOPISHI. 
XVI - XVIII ASRNING 1 -YARMIDA XONLIKNING 
IJTIMOIY-SIYOSIY, IQTISODIY VA MADANIY HAYOTI
13.1. XIVA XONLIGINING TASHKIL TOPISHI
Xiva xonliainina tashkil topishi.
Xorazm hududida jami 20 ga yaqin 
o'zbek qabilasi istiqomat qilardi. Ular orasida qo‘ng‘irot, mang‘it, nay- 
man, qipchoq va qiyot qabilalari ko‘p sonli va eng kuchli qabilalar 
bo'lgan.
Shayboniyxon bosqini arafasida Xorazm temuriy Sulton Husayn 
Boyqaro boshliq Xuroson davlati tasarrufida edi. Xorazmda qo‘ng‘irot 
qabilasidan chiqqan Chin So‘fi hokim edi. U rasman Husayn Boyqaro 
noyibi hisoblanardi.
1505-yili Shayboniyxon, 1510-yili esa Eron hukmdori shoh Ismoil 
Xorazmni bosib oldilar.
 Biroq Shoh Ismoilning hukmronligi uzoqqa bor- 
madi. Vazir shahri qozisi Umar qozi yetakchiligida safaviylar hukmron- 
ligiga qarshi harakat boshlanadi.
Xorazmning mo'tabar zotlari mamlakat taxtiga Shaybon avlodlari- 
dan Berka sultonning o'g'li Elbarsxonni o'tqazishga qaror qildilar. U