O’zbekiston tarixi va manbashunoslik

6-mavzu. IQTISODIY ISLOHOTLAR, XUSUSIY MULKChILIKNING ShAKLLANIShI. O’ZBEKISTONDA BOZOR MUNOSABATLARINING RIVOJLANIShI.

REJA:

1. 
   Bozor iqtisodiyotiga o’tishning O’zbekistonga xos yo’li.
   
2. 
   Mustaqil O’zbekiston iqtisodiyotining barqarorlashuvi va taraqqiyoti.
   
3. 
   Mamlakat iqtisodiyotining modernizasiya va diversifikasiya qilinishi.
   

1. 
   Bozor iqtisodiyotiga o’tishning O’zbekistonga xos yo’li.
   

Iqtisodiyotni modernizasiya qilish konsepsiyasi. Jahon amaliyoti tahlili ko’rsatishicha, milliy iqtisodiyotni modernizasiyalash va tarkibiy o’zgarishlar dasturini amalga oshirish orqali aksariyat rivojlangan mamlakatlar innovasion omillarga asoslangan barqaror iqtisodiy o’sishni ta’minlaganlar. Bu borada Yaponiya, Germaniya, Koreya Respublikasi, Xitoy Xalq Respublikasi iqtisodiyotni modernizasiyalash strategiyalarini amalga oshirish asosida barqaror iqtisodiy o’sish sur’atiga erishgan hamda iqtisodiyotda chuqur tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirgan. O’tish iqtisodiyoti mamlakatlarida iqtisodiyotni modernizasiyalash va uning tarkibini diversifikasiyalash asosida innovasion taraqqiyot yo’liga o’tish vazifalari hal etilmoqda.

O’zbekistonda 2000 yilda boshlangan iqtisodiy islohotlarning keyingi bosqichida iqtisodiyotga davlat aralashuvi darajasining pasayishi hamda xo’jalik yurituvchi subyektlar faoliyati kafolatlarini kuchaytirish va ularni nazorat qiluvchi organlarning noqonuniy aralashuvidan himoya qilish masalalariga asosiy e’tibor qaratildi. 2002 yildan boshlab import o’rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqarish hamda ishlabl chiqarishni mahalliylashtirish dasturi amalga oshirila boshlandi. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yildagi “Iqtisodiyot real sektori korxonalarining moliyaviy barqarorligini yanada oshirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi farmonida iqtisodiy nochor korxonalarni moliyaviy sog’lomlashtirish, modernizasiyalash, texnik va texnologik jihatdan yangilash jarayoniga tijorat banklarining mablag’larini kengroq jalb qilishni yo’lga qo’yish tadbirlari va bankrot korxonalarni tijorat banklariga sotish yoki to’g’ridan-to’g’ri balaansiga berish mexanizmi belgilab berildi. Mazkur korxonalarni modernizasiyalash va barqaror rivojlantirish uchun to’g’ridan-to’g’ri investisiyalarni jalb etish maqsadida xususiylashtirilgan obyektlarga narx belgilashning samarali mexanizmi joriy etildi.

2017-2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantirishning Harakatlar strategiyasida “tarkibiy o’zgartirishlarni chuqurlashtirish, milliy iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini modernizasiyalash va diversifikasiyalash hisobidan uning raqobatbardoshligini oshirish” ustuvor vazifa sifatida ta’kidlangan.