O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asr boshlarigacha)

Ibn Kafroj Bug‘ro
ni ikki ishonchli
mulozim kuzatuvchilar bilan Xorazmshoh huzuriga elchi qilib 
yuboradi. Chingizxon Sulton Muhammaddan aybdorlarni jazo-
lashni va Inolchiqni tuttirib, uning ixtiyoriga jo‘natishni talab 
qiladi. Xorazmshoh Chingizxonning talabiga javoban elchini 
o‘ldirishni va u bilan birga kelgan ikkita mulozimning soqol-
mo‘ylovlarini qirib, sharmanda qilib qaytarib yuborishni buyura-
Munosabatlarning 
keskinlashuvi

---

90
Xorazmliklarning mo‘g‘ullarga qarshi jangi.

---

91
di. Bu voqealar ikkita eng katta davlatlar o‘rtasida savdo aloqa- 
lari va elchilik munosabatlari tamomila uzilganini bildirar edi. 
Xorazmshoh uyushtirgan bu voqea har ikki buyuk davlatlar 
o‘rtasida urush boshlanishiga bahona bo‘ldi.
XIII asrning boshlarida Xorazmshohlar
saltanati qo‘shinining umumiy soni Chin-
gizxon harbiy kuchiga nisbatan birmun-
cha oshiqroq edi. Xorazmshoh hokimi-
yati siyosiy, xususan, ma’muriy boshqaruv jihatidan mustahkam 
emas edi. Chunki, mansabdorlar davlat tang ahvolga tushib 
qolgan paytlarda o‘z vazifalarini tashlab ketar, podshoga itoat-
sizlik qilar, o‘zboshimchalik bilan o‘z bilganlaricha yo‘l tutar 
edilar. Hatto ayrim viloyat hokimlari Xorazmshohga nomigagi-
na bo‘ysunib, amalda deyarli mustaqil edi. Buning ustiga Sulton 
oliy dargohi ichida kuchli nizo hukm surardi. Ayniqsa,