“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

«Ipak yo‘li - muloqot
yo‘li» 
deb nomlangan yirik tadqiqotda Markaziy 
Osiyoga birinchi darajali ahamiyat berildi. 1995-yil iyul oyida UNESCO qaroriga binoan 
Samarqandda Markaziy Osiyo tadqiqotlari xalqaro instituti tashkil etildi. UNESCO Bosh 
direktori 
Federiko Mayorning
1995-yil iyul oyida O‘zbekistonga rasmiy tashrifi chog‘ida 
mazkur institut ochildi. UNESCO bobomiz Amir Temur tavalludining 660 yilligini xalqaro 
miqyosda nishonlashga qaror qildi va 1996-yil oktabrda Parijda Amir Temurga bag‘ishlangan bir 
haftalik xalqaro anjuman bo‘lib o‘tdi. Amir Temur tavallud topgan Shahrisabz shahri UNESCO 
ning madaniy qadriyatlar ro‘yhatiga kiritildi. 
1997-yilda jahon madaniyati durdonalaridan hisoblangan Buxoro va Xiva shaharlarining 
2500 yillik muborak sanalari Parijda keng nishonlandi. Xalqaro anjuman va ko‘rgazmalar 
o‘tkazildi. Bu O‘zbekiston va UNESCO o‘rtasidagi hamkorlikning yana bir yorqin ifodasi bo‘ldi. 
1997-yil 19-20-oktabr kunlari Buxoro va Xiva shaharlarining 2500 yilligi, 2002-yilda Termiz 
shahrining 2500 yilligi va Shahrisabz shahrining 2700 yilligi munosabati bilan bo‘lib o‘tgan 

---

ulkan tantanalarda BMT, UNESCO va boshqa ko‘plab xalqaro tashkilotlar va xorijiy 
mamlakatlarning elchilari va vakillari, bir qator mehmonlar ishtirok etdilar. 
O‘zbekiston BMT doirasidagi ixtisoslashgan muassasalar -Jahon sog‘liqni saqlash 
tashkiloti, Xalqaro mehnat tashkiloti, Jahon intel- lektual mulk tashkiloti, Xalqaro bolalar 
jamg‘armasi (VNlSEF), Xalqaro pochta ittifoqi, Elektr aloqasi bo‘yicha xalqaro ittifoq, Jahon 
meteorologiya tashkiloti, Xalqaro Olimpiada Qo‘mitasi, Xalqaro avtomobilchilar ittifoqi va 
boshqa tashkilotlarning a’zosi sifatida ular bilan hamkorlik qilmoqda. 
O‘zbekistonda iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishga, uning jahon hamjamiyati bilan 
integratsiyalashuviga xalqaro moliyaviy, iqtisodiy tashkilotlar - Xalqaro valuta fondi, Jahon 
banki, Xalqaro moliya korporatsiyasi, Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki ham 
ko‘maklashmoqda. Xalqaro savdo markazi (YuNKTAD), Tariflar va savdo Bosh bitimi (GATT) 
bilan hamkorlik qilinmoqda. 
 
O‘zbekiston 1992-yil fevral oyida dunyoda tinchlikni mustahkamlash, inson huquqlarini 
himoya qilish bo‘yicha katta tadbirlarni amalga oshirayotgan nufuzli xalqaro tashkilot -
Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti - YXHTga a’zo bo‘lib kirdi. I.Karimovning 1992-
yil 9-10-iyulda bo‘lgan Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkilotining majlisida ishtirok 
etishi, unda nutq so‘zlashi va Kengashning 10-iyulda bo‘lgan majlisiga raislik qilishi 
O‘zbekistonning jahon hamjamiyatida munosib o‘rin egallaganligining dalilidir. I. Karimov o‘z 
nutqida u yoki bu mintaqada tinchlik va barqarorlikni buzishi mumkin bo‘lgan mojarolar yaqin-
lashuvining oldini olish, mojarolarga yo‘l qo‘ymaslik muammolari bilan shug‘ullanuvchi 
mexanizmni vujudga keltirish, tashkilot qabul qilayotgan hujjatlarning ta’sirchanligini oshirish, 
hujjatlar mojarolarni oldini olish, yo‘l qo‘ymaslik ruhida bo‘lishini ta’minlash takliflarini ilgari 
surdi. 1999-yil noyabr oyida bo‘lgan YXHTning Istanbul sammitida Islom Karimovning xalqaro 
terrorchilikka qarshi kurashuvchi xalqaro markaz tuzish haqidagi taklifi ham ma’qullandi. 
1996-yil fevral oyida O‘zbekiston bilan Yevropa Ittifoqi o‘rtasida hamkorlik o‘rnatish 
bo‘yicha muzokaralar bo‘ldi. Shu yil iyul oyida