O‘zbekiston respulikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Etnik  tarix 

 

 

Ethnic 

history 

Этническая 

история 

–  biron  bir  xalqning  etnik  shakillanishi 

nihoyasiga  yetganidan  keyingi  tarixi. 

o‟zbek  xalqining  etnik  tarixi  XI-XII 

asrlardan  doshlandi  va  u  XIX  asrning 

oxiri  xx  asrning  boshlarigacha  davom 

etdi. 

xx 

asr 

boshlaridan 

o‟zbek 

millatining 

shakllanish 

jarayoni 

---

boshlandi.  bu  tarixiy  jarayon  ozirgacha 

davom etmoqda. 

Etnogenez 

  

 

Ethnogenesis 

Этногенез 

(yunoncha  “etnos”  –  xalq,  “genesis”  – 

tug‟ilish)  –  biron  bir  xalqning  kelib 

chiqish jarayoni 

Etnonim 

 

Ethnonym 

Этноним 

– biron bir xalqning nomi.  

Оriylar (ariylar).

 

 

Aryans 

Арийцы 

oriy  so‟zi  “erkin”  degan  ma‟noda 

tarjima  qilinadi.  avestoga  ko‟ra,  ariylar 

ijtimoiy  hayotda  jamoaning  erkin,  ozod, 

jangovar  mulkdorlar  tabaqasi  bo‟lib, 

mana  shu  tabaqa  va  uning  oila  a‟zolari 

o‟z  urug‟-aymoqlaridan  farqli  o‟laroq 

“ozodlar” ya‟ni “oriylar” deb yuritilgan. 

ular yashagan yurt oriylar vatani, oriylar 

kengligi,  ya‟ni  “aryanam  vaychah”  deb 

nomlangan.  oriylar  markaziy  osiyo 

chorvador 

qabilalarining 

iqtisodiy 

yuksalishidagi  ko‟chmanchilik  hayot 

bosqichining  ijtimoiy  mahsuli,  ularning 

tashabbuskor  va  ishbilarmon  qatlami, 

endi 

shakllanib 

kelyotgan 

sinfiy 

jamiyatning  aslzodalar  tabaqasi  edi. 

tarixiy 

tilshunoslik 

va 

arxeologik 

tadqiqotlarga  ko‟ra,  ular  kelib  chiqishi 

jihatidan  eroniy  til  sohiblari  bo‟lmay, 

balki turkiyda so‟zlashganlar.