O‘zbekiston respulikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti



Download 5,44 Mb.
Pdf ko'rish
bet148/507
Sana22.01.2022
Hajmi5,44 Mb.
#400278
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   507
Bog'liq
Ozbekiston tarixi (2)

      AHAMONIYLAR

  miloddan  avvalgi  558-330  yillarda  Eronda  hukmronlik  qilgan  sulola. 

Sulolaga  miloddan  avvalgi  VIII  asr  oxiri  VII  asr  boshlarida  Elam  yaqinidagi  Parsua  hududida 

yashagan  qadimgi  fors  qabilalarining  boshlig’i,  oriylarning  nufuzli  sardoridan  biri  Ahmon  asos 

solgan.  Kir  II  (mil.  avv.  556-530)  va  Doro  I  (  mil.  avv.  522-486)  lar  davrida  O’rta  Osiyo 

hududlari Ahamoniylar sulolasiga bo’ysundirilgan.  



To’maris

 

Turon elining qahramoni. Massagetlar malikasi. Mil. avv. 6-a.da yashagan. Gerodot  «Tarix» 



asarida  mil.  avv.  530  y.da  massagetlar  malikasi  To’marisning  Eron  shohi  Kayxusrav  (Kir 

II) 

ni 


Turonga  qilgan  bosqinchilik  yurishiga  qarshi  mardonavor  kurashgani  haqida  hikoya  qiladi. 

Avvaliga  To’maris  Kayxusravni  tinch  qo’shnichilikda  yashashga  chaqiradi.  Lekin  Kayxusrav 

fikridan qaytmay, mil. av. 530 y.da massagetlar ustiga yurish boshlaydi. To’maris halol jang qilishni 

yaxshi ko’radi. U  axdiga binoan dushman O’kuz  (Amudaryo)dan bemalol  o’tib olishi  uchun o’z 

lashkari  b-n  chetlashib  turadi.  To’marisning  mardligiga  Kayxusrav  hiyla  b-n  javob  beradi: 

To’marisning o’g’li Sparganisni qo’shini b-n mast qilib asir oladi. Dushman To’marisning o’g’lini 

qaytarish va urushni to’xtatish haqidagi taklifini ham rad etadi. Sparganis asirlikda o’zini o’ldiradi. 

SHundan so’ng mil. av. 530 y.ning yozida tomonlar o’rtasida qattiq jang bo’lib, Eron qo’shini tor-

mor qilinadi. Kayxusrav jangda o’ladi. To’maris uning boshini qon b-n to’lg’azilgan meshga solib: 

«Sen  umring  bo’yi  qonga  to’ymading.  Men  o’z  ontimga  amal  qilib,  seni  qon  b-n  sug’ordim. 

Birovning yurtiga zo’ravonlik b-n bostirib kirganlarning jazosi shu!» — deydi. To’maris shu tariqa 

o’z yurti mustaqilligini saklab qoladi. 



Shiroq

 

Turon  elining  qahramoni.  Mil.  av.  6-a.da  yashagan.  Mil.  av.  6-a.  boshlarida  Eroy  shohi  Doro  I 



qo’shini Turon hududiga bostirib kirgan. Yunon tarixchisi Polienning «Harbiy hiylalar» asarida ilk 

marta SHiroq jasorati tilga olingan. Polienning yozishicha, sak qabilalari yo’lboshchilari Saksafar, 

Omarg  va  Oamiris  fors  qo’shinini  yengish  uchun  harbiy  kengash  (qurultoy)  o’tkazayotganda, 

oddiy  otboqar  SHiroq  ularning  huzuriga  kelib,  o’z  rejasini  bayon  qiladi.  Unga  kura,  SHiroq 

harbiy hiyla ishlatib yolg’iz o’zi Doro qo’shiniga qarshi turgan. 



SHiroq  Doro  huzuriga  kelib  qabiladoshlari  ustidan  shikoyat  qiladi  va  unga  nohaq  sitam 

yetkazganlari (uning quloq, burunlari kesilgan edi) uchun Eron qo’shinini saklar turgan yerga eng 

qisqa  yo’l  b-n  boshlab  borishini  aytgan.  SHiroq  Eron  qo’shinini  Kizilqumning  ichkarisi  tomon 

boshlaydi,  forslar o’zlari b-n  atigi 7 kunlik suv,  oziq-ovqat zaxirasi olgan edi. Jazirama cho’lda 

dushman  holdan  toyib,  zaxirasi  tugagan.  Nihoyat,  muhlatning  7-kunida  dushman  qo’shini 

aldanganini  payqaydi.  SHiroq  atrofini  kurshab  olgan  Doro  I  va  uning  sarkardalariga  qarata 

shunday  deydi:  «Men  yolg’iz  uzim  Doro  qo’shinini  yengdim.  Sizlarni  aldab,  cho’lning  qoq 

o’rtasiga  olib  keldim.  Xohlagan  tomoningizga  ketishingiz  mumkin,  vohagacha  to’rt  tomoningiz 

ham 7 kunlik yo’l!». SHiroqning boshini qilich b-n chopib tashlaydilar. Fors qo’shinining asosiy 

qismi cho’lda qirilib ketgan. SHunday qilib, SHiroq vatan ozodligi yo’dida jonini fido qilgan. 




Download 5,44 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   507




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish