O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi

TARIXIY JARAYON NAZARIYASI
(tarix falsafasi)

Inson faoliyati ko’rinishlar tarixi

Fan va texnika

Iqtisodiyot

Sinflar va ijtimoiy guruhlar

Siyosatchilar davlat va huquq

Urush va inqiloblar

Madaniyat va ta’lim

Axloq va din

Jahon tarixi

Qit’alar tarixi

Mamlakatlar va xalqlar tarixi

Inson faoliyati ko’rinishlar tarixi

Fan va texnika

Iqtisodiyot

Sinflar va ijtimoiy guruhlar

Siyosatchilar davlat va huquq

Urush va inqiloblar

Madaniyat va ta’lim

Axloq va din

Tarixiy taraqqiyot metodlari

Tarixshunoslik

Arxeologiya

Manbashunoslik

Tarixiy statistika va metodologiya

Modellashtirish

Etnografiya

Arxeografiya

1-tasvir

Uning bir qirrasi – mamlakatlar va xalqlar tarixi, yanada umumiy ma`noda - kontinentlar tarixi (Osiyo, Yevropa, Afrika, Amerika, Avstraliya) va insoniyat tarixining asosiy bosqichlarini o’rganadigan umumiy tarixdir. Bu piramidaning boshqa qirrasi-inson faoliyatining alohida sohalari-fan, texnika, iqtisodiyot, siyosiy munosabatlar, davlat va huquq, urushlar, madaniyat va ta’lim, etika va din va h.k. Uchinchi qirra tarixiy bilishning bosqichlari va metodlari-tarixshunoslik, etnografiya, arxeografiya, manbashunoslik, arxeologiya, statistika, tarixiy jarayonlarni modellashtirish va h.k. to’g’risidagi fanlarni tashkil qiladi. Piramidaning cho’qqisi-(tarix falsafasi), tarixiy jarayon nazariyasi, uning umumiy qonuniyatlari va an’analari, tarixiy tadqiqotlar metodologiyasi va h.k.

Tarix fanlarining har biri qarindosh ijtimoiy fanlar-mamlakatlar tarixi-geografiya bilan, faoliyat turlari, tarix fanning tegishli sohalari bilan, tarixiy tadqiqotlar metodlari-statistika nazariyasi, modellashtirish va h.k. bilan bog’liq. Tarix falsafasi-falsafa, siyosiy iqtisod, sotsiologiya, siklik dinamika va sotsiogenetika bilan juda yaqin aloqadadir.