I. kirish II. Asosiy qism
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XORAZM VILOYATI
MAVZU: Ma’naviy tahdid tushunchasi va uning mohiyati
Bajardi:
Urganch – 2020 y.
MAVZU: Ma’naviy tahdid tushunchasi va uning mohiyati
Reja:
I. KIRISH…………………………………………………...3
II. ASOSIY QISM:
1. Manaviy tahdidlarning zamonaviy ko’rinishlari…….... 4
2. Ma`naviy tahdidlarni oldini olishda oila va mahallaning
o`rni…………………………………………………………7
3. Ma’naviy tahdidlarni bartaraf etishda davlat va jamoat
tashkilotlari hamkorligining mexanizmlari……………….13
III. XULOSA…………………………………………………16
IV. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YHATI…..17
KIRISH
Globallashuv ma’naviy tahdidning eng qulay vositasi bo‘lib xizmat qilmoqda. Chunki globallashuvda “Mening millatim”, “Mening xalqim”, “Mening mamlakatim”, “Mening vatanim” kabi tushunchalarga o‘rin qolmaydi. Globallashuv sharoitida ”Ommaviy madaniyat” niqobi ostida aslida milliy qadriyatlar tizimini o‘zgartirish jarayoni ketayotgani haqidagi fikrga qo‘shilamiz. Bunday sharoitda inson o‘zligini yo‘qotadi. Tilini, qadriyatlarini, urf-odat va an’analarida unitadi.
Zero, chindan ham davr G‘arb individuallashuv (xudbinlashuv) madaniyati aslo ijobiy va umuminsoniy ma’naviy qadriyat emas. Ya’ni, uning “Ommaviy madaniyat” poydevorini umuminsoniy ezgu qadriyatlar emas, balki “iqtisodiy, siyosiy, harbiy qadriyatga ega bo‘lgan, o‘z ta’sirini jahonga o‘tkazishga” urinayotgan ayrim salbiy kuchlarning manfaatlari tashkil etadi.
Mafkuraviy axborot xurujlari ma’naviyatga tahdid solmoqda.
“Ommaviy madaniyat” degan niqob ostida ahloqiy buzuqlik va zo‘ravonlik, individualizm, egatsentrizm g‘oyalarini tarqatish kerak bo‘lsa, shuning xisobidan boylik orttirish, boshqa xalqlarning necha ming yillik an’ana va qadriyatlari, turmush tarzining ma’naviy negizlariga bepisandlik, ularni qo‘porishga qaratilgan xatarli tahdidlar odamni tashvishga solmay qo‘ymaydi”.1
“Ommaviy madaniyat” kosmopolitizm g‘oyasini targ‘ib qiladi, ya’ni jahon fuqarosi tushunchasini ilgari suradi.
“Ma’naviy tahdid deganda, avvalo, tili, dini, e’tiqodidan qat’iy nazar, har qaysi odamning tom ma’nodagi erkin inson bo‘lib yashashiga qarshi qaratilgan, uning aynan ruhiy dunyosini izdan chiqarish maqsadini ko‘zda tutadigan mafkuraviy, g‘oyaviy va informatsion xurujlarni nazarda tutish lozim, deb o‘ylayman”.
Ma’naviyatga qarshi qaratilgan har qanday tahdid o‘z-o‘zidan mamlakat xavfsizligini, uning milliy manfaatlarini, sog‘lom avlod kelajagini ta’minlash yo‘lidagi jiddiy xatarlardan biriga aylanishi va oxir-oqibatda jamiyatni inqirozga olib kelishi mumkin.
2017 yilning 15 iyun kuni poytaxtimizda «Ijtimoiy barqarorlikni ta’minlash, muqaddas dinimizning sofligini asrash – davr talabi» mavzusida anjuman o‘tkazildi. Unda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SHavkat Mirziyoev nutq so‘zlab, jumladan, hozirgi vaqtda dunyo miqyosida hukm surayotgan tahlikali vaziyat, siyosiy va iqtisodiy inqirozlardan tashvishga tushmayotgan birorta davlat yoki jamiyat yo‘qligini qayd etdilar. «Ayniqsa, xalqaro terrorizm, ekstremizm, narkotrafik, diniy qarama-qarshilik, noqonuniy migratsiya, odam savdosi, ekologik muammolar, ayrim mintaqalarda iqtisodiy nochorlik, ishsizlik, qashshoqlik kuchayib borayotgani butun insoniyatni qattiq xavotirga solayotgani» alohida ta’kidlandi.
Xo‘sh, diniy-ekstremistik g‘oyalar ta’siriga tushib, bugun xorijiy davlatlarda xunrezliklarga sherik bo‘lib qolgan yoshlarni aynan internet o‘z to‘riga ilintirmadi, deb kim ayta oladi. Ana shu salbiy oqibatlarga qarab aytish mumkinki, hozirgi zamonda ijtimoiy tarmoqlar insoniyat boshiga bitgan balo ham bo‘ldi. Vayronkor g‘oya ilmsiz jamiyatga ko‘proq bostirib kiradi. Shuning uchun fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi esa ma’rifat bilan kurashmoq zarur. Ma’naviy tahdidlarga qarshi kurashish uchun jamiyatda ilm-ma’rifatni ravnaq toptirish eng muhim vositalar sirasiga kiradi. Ma’naviy tahdidlarga qarshi tura oladigan kuch – mafkuraviy immunitet. Keyingi paytlarda tilimizda «tahdidbardoshlik» degan yangi atama ham paydo bo‘ldi. Tovar bozor sharoitida raqobatdosh bo‘lgani kabi, kishilar ongi va qalbini egallash uchun kuchli raqobat kechayotgan hozirgi o‘ta murakkab va tahlikali zamonda aynan jamiyatning tahdidbardoshligini ta’minlash ham juda muhimdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |