O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi xorazm viloyati xalq ta’limi boshqarmasi gurlan tumani xalq ta’limi bo’limi



Download 0,55 Mb.
Sana01.01.2022
Hajmi0,55 Mb.
#293724
Bog'liq
5-sinf Aralash kasrlar




O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIMI VAZIRLIGI

XORAZM VILOYATI XALQ TA’LIMI BOSHQARMASI

GURLAN TUMANI XALQ TA’LIMI BO’LIMI

43-AYRIM FANLAR CHUQUR O`RGATILADIGAN VA CHET TILLARINI O`QITISHGA IXTISOSLASHTIRILGAN MAKTAB INTERNATI



MATEMATIKA fani o’qituvchisi O`razmetov Izzatning



2021 yil

YANGI MAVZU: Aralash kasrlar

MAQSAD:

DARSNING BORISHI:



  1. TASHKILIY QISM. Darsga tayyorgarlik ko’riladi. Daska va bo’rni tayyorlash. Davomat olish.

  2. O’TILGANLARNI TAKRORLASH.

  1. Kasr chizig’I nimani bildairadi? Kasr chizig’ bo’lish amalini bildiradi.

  2. Qnday qilib kasr bo’linma ko’rinisgida yoziladi? Kasrning surati bo’linuvchi, maxraji esa bo’luvchiga teng bo’ladi. Ya’ni

  = k : n

  1. YANGI MAVZU BAYONI. O’tgan darsimozda kasr bo’lish amalini bildirishini o’tgan edik. Demak, to’g’ri va nato’g’ri kasrlarni bo’lish amali ko’rinishida yozish mumkin ekan.

Masalan:   noto’g’ri kasrni quyidagicha yozish mumkin.

  = 30 : 4 = (28+2) : 4 = 28 :4 + 2:4 = 7+   = 7 

Chiqqan natija 7  ga aralash kasr deyiladi. Bu yerda 7 – aralash kasrning butun qismi,   - aralash kasrning kasr qismi deyiladi.



O’qilishi: Yetti butun to’rtdan ikki.

Har qanday noto’g’ri kasr natural son va to’g’ri kasrning yig’indisidir. Bunda natural son noto’g’ri kasrning butun qismi, to’g’ri kasr esa uning kasr qismi bo’ladi.

1-misol.   noto’g’ri kasrni aralash kasrga aylantiring.

68 : 7 = 9 (5 qoldiq)

7-boluvchi (maxraj)

9-to’liqsiz bo’linma (butun)

5- qoldiq (surat) Shunday qilib,   = 9  

Noto’g’ri kasrni aralash kasr ko’rinishida yozish uchun, uni surati maxrajiga bo’linadi, hosil bo’lgan to’liqsiz bo’linma arakash sonning butun qismi, qoldiqning maxrajda nisbati esa aralash sonning kasr qismi bo’ladi.

2-misol. 7  aralash sonni noto’g’ri kasrga aylantiring.

7  =   =   Javob: 7  =  

Aralash sonni noto’g’ri kasrga aylantirish uchun, uning butun qismi kasr qismining maxrajiga ko’paytiriladi, ko’raytmaga kasr qismining surati qo’shiladi, hosil bo’lgan yig’idi noto’g’ri kasrning surati qilig yoziladi, maxraj esa o’zgarmaydi.


  1. MUSTAHKAMLASH.

1-guruh.   Noto’g’ri kasrni aralash kasr ko’rinishida ifodalang.

26:9 = 2 (8 qoldiq)



  = 2  Javob: 2 

2-guruh.   Noto’g’ri kasrni aralash kasr ko’rinishida ifodalang.

32:12=2 (8 qoldiq)

  = 2  Javob: 2 

3-guruh.   Noto’g’ri kasrni aralash kasr ko’rinishida ifodalang.

29:7 = 4 (1 qoldiq)

  = 4  Javob: 4 

4-guruh.   Noto’g’ri kasrni aralash kasr ko’rinishida ifodalang.

17:3=5 (2 qoldiq)

  = 5  Javob: 5 

5-guruh.   Noto’g’ri kasrni aralash kasr ko’rinishida ifodalang.

27:5=5 (2 qoldiq)

 = 5  Javob: 5 

Endi aralash kasrlarni noto’g’ri kasrga aylantiramiz. Har bir guruh 2ta aralash kasr yozib, misollarni bir-birlari bilan almashadilar. Ishlangan misollarni qaysi gurun misollari bo’lsa o’sha gurun tekshiradi.

Misollar. 1) 3  =   =  ; 2) 7  =   = 

3) 6  =   =  ; 4) 2  =   =  ; 5) 12  =   =  

V. UYGA VAZIFA. 593, 594

VI. BAHOLASH.



VII. YAKUNLASH.
Download 0,55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish