O`zbеkiston rеspublikasi xalq ta’limi vazirligi

AQLIY  RIVOJLANISH  KOEFFITSIENTI  (ingl.  ntellekcualquotion  —  IQ)  — 
aqliy yosh (AYo) va xronologik asl yosh (XAYo) orasidagi (AYo)XAYo) *100 q IQ 
         Intellektning  biror-bir  esh  shkalasiga  suyangan  holda  test  natijalari  orqali  aqdiy 
rivojlanishni aniqlash mumkin. 
AQLIY HATTI-HARAKAT - tashqi muhit va tashqi nuqta suyanmagan holdagi idrokning 
ichki rejalarda bajariladigan hatti-harakatlar. 

---

 
 
207 
AFFEKT  (lot.  ruhiy  his-hayajon)  —  irodaviy  nazoratni  yo’lotgan  holda  tez  va  kuchli 
paydo bo’lib, shiddat bilan o’tadigan qisqa muddatli emopional holat. 
AXAMIYATLILIK  -  biror-bir  ob’ektda  qoldirish  bilan  bog’liq  bo’lgan  shaxsning 
ehtiyoji. U barkaror va vaziyatli bo’ladi. 
BEVOSITA  (vositali  ravishda)  -  hodisalarning  biror  narsa    vositasida  bir-birovi  bilan 
alokada bo’lishi. 
BELGI - faoliyat bilan bog’lik, bo’lgan hamda barcha tuyg’ular orqali qabul qilinadigan 
hodisa. Belgilar so’zli va so’zsiz bo’ladi. XX asrning 30-yillarida belgilar haqidagi fan - 
semiotika paydo bo’ldi. 
 BIOGENETIK KSENUN (hayot - kelib chiqmok) - bolaning psixik taraqqiyotini, akliy 
qobiliyatlarni  faqat  nasliy  xususiyatlar  bilan  belgilab,  ong  taraqqiyotini  belgilab 
boruvchi  boshqa  omillarni,  ijtimoiy  muhit  hamda  ta’lim-tarbiyaning  rolini  inkor 
qilinuvchi nazariya. Uni F. Myo’ller va Gekkellar kashf etishdi. 
BIXEVIORIZM (ing. hulq) -Amerika psixologiyasida yo’nalish bo’lib, unda barcha 
psixik holatlar ongni inkor qilgan holda tashqi turtkich ta’siriga bog’liq bo’ladi deb 
ta’kidlaganlar. 
VEBRAL (lot. so’z) - so’zli, so’zdan iborat bo’ladi.