O`zbekiston respublikasi xalq ta'limi vazirligi

3.Marketingning mohiyati, asosiy yo`nalishlari va maqsadi.

Xo`jalik yurituvchi sub'ektlar har doim xaridorni mo`ljal qilib quyidagi savollarga javob topishlari kerak: Qancha? Qay darajada? Kimga? Nimadan? Qachon mahsulot ishlab chiqarilishi kerak?.
Ular bozorni egallashlari uchun amalga oshirayotgan xo`jalik operatsiyalarining xarajatlarini xaridorlar uchun olib boriladigan raqobat kurashida yutib chiqish uchun kamaytirib borishlari zarur. Natijada potentsial xaridor uning taklif etgan tovarini xarid qiladi. Bu muammoni yechishda marketing muhim dastak hisoblanadi.
Marketing (inglizchadan market-bozor) bu mahsulotni ishlab chiqarishdan boshlab toki uni sotishni tashkil etilishigacha bo`lgan majmuaviy tizimdir. U aniq xaridorlarni talabini qondirish, bozorni o`rganish va oldindan ko`ra bilish asosida foyda olishga mo`ljallangan.
A.Xosking aytishicha marketing-bu biz sotishimiz mumkin bo`lgan mahsulotni sotish emas, balki sotiladigan mahsulotni ishlab chiqarishdir.
Marketingning asosiy maqsadi- bozorni har tomonlama o`rganish, tahlil qilish va konyuktura o`zgarishini oldindan bilish asosida yuqori foyda olishdir.
Kichik biznes sub'ektining xo`jalik faoliyatiga marketingni kiritilishi tadbirkorlik samarasini oshirishga ko`maklashadi.
Kichik shakldagi xo`jalik yuritish sub'ektlarini kundalik amaliyotida marketingning strategik masalalarini amalga oshirilishi quyidagi yo`nalishlarda amalga oshiriladi.

• 
  Bozorni egallab turgan muhit to`g`risida eng ko`p axborotni o`z vaqtida olish va uni to`g`ri tahlil qilish;
  

• 
  Marketing maqsadlarini to`g`ri qo`yish va ularga erishishning asosiy yo`llarini tanlash;
  
• 
  Resurslarni maqsadlar bilan, maqsadlarni esa iste'molchilar talabi bilan maqbul birlashtirish. Mahsulot turi va assortimentini bozor talabini yuqori darajada qondirish uchun shakllantirish.
  
• 
  Jamoa bilan ishlash, shaxsiy tadbirkorlik faoliyatini potentsial xaridorlar, ishlovchilar orasida tan olish va qo`llashga erishish uchun tashviqot ishlarini olib borish;
  
• 
  Bozorda sotish tarmog`ini bunyod etish orqali, reklamalar, sotuvchi vositachilarni, o`z xaridorlarini va bozor maydonini topish uchun harakat qilish;
  
• 
  Marketing tizimini yangi firma sharoitiga moslashtirish uchun kundalik boshqaruv ishini tashkil etish.
  

Echiladigan masalalarga asosan marketing vazifasi bir necha kichik vazifalarga bo`linishi mumkin.