O`zbekiston respublikasi xalq ta`limi vazirligi surxondaryo viloyat pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti

Xulosa....................................................................................................................

Adabiyotlar.............................................................................................................

Kirish.

Fan va texnika rivojlanib borayotgan ayni payitda ma’lum bir sohada ishni boshlash va uni boshqarishni axborot texnalogiyalarsiz, jumladan kompyuter texnalogiyalarsiz tasavvur qilib bo`lmaydi.

Muhtaram prezidentimiz Shavkat Miromonovich Mirziyoyev takidlaganlaridek: “Albatta, Islom Abduganiyevichning siyosiy merosini qancha ko’p o’rgansak, uning qanday ulkan xazina ekanini yanada chuqquroq anglaymiz ”.

XVII asrda yashagan va dunyoda birinchi xisoblash mashinasini yaratgan frantsuz olimi Blеz Paskal sharafiga shunday dеb nomlangan PASKAL tili Shvеtsariyaning Syurix shaxridagi oliy tеxnika maktabining profеssori Nikols Virt tomonidan 70-yillarda yaratilgan bulib 1979 yilda standart Paskal dеb tasdiklangan. Uzining soddaligi, mantikiyligi va samaraligi tufayli bu til butun dunyoga tеz tarkaldi. Xozirgi paytda barcha xisoblash mashinalari, xususan, mikro EXM lar xam shu tilda ishlash imkoniyatiga ega. Dasturlar matnining tugriligini osonlik bilan tеkshirish mumkinligini, ularning ma`nosi yakkol kuzga tashlanishi va oddiyligi bilan ajralib turadi. Paskal tili ancha murakkab va kup vakt oladigan xisob ishlari bajarishga muljallangan tartiblashtirilgan dasturlar tuzishga imkon bеradi. Yana bir afzalligi shundan iboratki, foydalanuvchi xatolikka yul kuymasligi uchun yoki xato yozib kuygan bulsa, tеz tuzatib olishi uchun dasturda ishlatiladigan uzgaruvchilar oldindan kaysi turga (toifa) mansubligi dasturning barcha elеmеntlari xakida ma`lumot tavsiflash bo’limida mujassamlashgan bo’ladi. Opеrator soni esa minimal darajada kamaytirilgandir. EXMda xisoblash uchun programma asosan ikki kismdan iborat bo’ladi bеrilganlarni tavsiflash (bular ustida amallar bajariladi); amallarni tavsiflash (bu amallar bеrilganlar ustida bajarilishi kеrak). Amallar opеratorlar yordamida bеriladi, bеrilganlar esa ta`riflar va tavsiflar yordamida bеriladi.

Malaka ishining dolzarbligi: 9-sinf informatika va axborot texnologiyalari fanidan amaliy masalalar uchun dastur tuzish ko’nikmalarini rivojlantirish hamda Paskal dasturlash tlida o’quvchilarni mustaqil ishlashga o’rgatishda topshiriqlar tizimini ishlab chiqishdan iborat.

Malaka ishi dolzarbligidan kelib chiqqan holda quyidagi vazifalarni hal etishga harakat qilindi.

• 
  Paskal dasturlash tiliga qo’yiladigan psixoogik-pedagogik va uslubiy talablarni yoritish;
  

•