O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi samarqand viloyati xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi tillarni o‘qitish metodikasi kafedrasi

4. Nutq o’stirish metodikasi nimalarni o’rganadi?

1. 
   bolalar birinchi navbatda tilni, nutqni o’quv predmeti sifatida anglaydilar, ular xohlagan va qiziqarli narsalarnigina emas, balki zaruriy narsa va hodisalar haqida o’ylab, rejali nutq tuzish zarurligini ham tushuna boshlaydilar.
   
2. 
   elementar o’qish va yozishga o’rgatish.
   
3. 
   o’qish predmetining vazifasi bolalarni tez (me’yorida), to’g’ri, ongli va ifodali o’qish malakalari bilan qurollantirish hisoblanadi.
   
4. 
   elementar to’g’ri yozuvga va husnixatga o’rgatishni, grammatik tushunchalar, boshlang’ich imlo malakalarini shakllantirishni nazarda tutadi.
   

5. Til materiyasiga, nutq organlarining o’sishiga, nutq malakalarining to’g’ri rivojlanishiga e’tibor berish tamoyili nimalarga amal qiladi?

1. 
   Nutq, til qonuniyatlariga, oz bo’lsa-da, e’tibor bermaslik amaliy nutq faoliyatini egallashga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
   
2. 
   So’zni, morfemani, so’z birikmasini, gapni tushunish borliqdagi ma’lum voqea-hodisalar o’rtasilagi bog’lanishni aniqlashdemakdir.
   
3. 
   Kishi nutqining rivojlanishiga ta’sir etadi va til o’qitish metodikasini tuzishda xizmat qiladi.
   
4. 
   Til juda murakkab hodisa, uningtuzilishini, izchil tizimini fahmlab olmay turib, sal bo’lsa-da, uning qonuniyatlarini, o’xshashliklarini o’zlashtirmayturib, uniyodda saqlab bo’lmaydi.
   

6. Til ma’nolarini(leksik, grammatik, morfemik, sintaktik ma’nolarini) tushunish tamoyili nimalarga amal qiladi?

1. 
   So’zni, morfemani, so’z birikmasini, gapni tushunish borliqdagi ma’lum voqea-hodisalar o’rtasilagi bog’lanishni aniqlashdemakdir.
   
2. 
   Nutq, til qonuniyatlariga, oz bo’lsa-da, e’tibor bermaslik amaliy nutq faoliyatini egallashga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
   
3. 
   Kishi nutqining rivojlanishiga ta’sir etadi va til o’qitish metodikasini tuzishda xizmat qiladi.
   
4. 
   Til juda murakkab hodisa, uning tuzilishini, izchil tizimini fahmlab olmay turib, sal bo’lsa-da, uning qonuniyatlarini, o’xshashliklarini o’zlashtirmay turib, uni yodda saqlab bo’lmaydi.
   

7. Tilga sezgirlikni o’stirish tamoyili nimalarga amal qiladi?

1. 
   Til juda murakkab hodisa, uningtuzilishini, izchil tizimini fahmlab olmay turib, sal bo’lsa-da, uning qonuniyatlarini, o’xshashliklarini o’zlashtirmayturib, uniyodda saqlab bo’lmaydi.
   
2. 
   Nutq, til qonuniyatlariga, oz bo’lsa-da, e’tibor bermaslik amaliy nutq faoliyatini egallashga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
   
3. 
   So’zni, morfemani, so’z birikmasini, gapni tushunish borliqdagi ma’lum voqea-hodisalar o’rtasilagi bog’lanishni aniqlashdemakdir.
   
4. 
   Kishi nutqining rivojlanishiga ta’sir etadi va til o’qitish metodikasini tuzishda xizmat qiladi.
   

8. Nutqning ifodaliligiga baho berish tamoyili nimalarga amal qiladi?

1. 
   Til hodisalarini tushunmay turib savodli yozish, nutq madaniyati vositalarining xabar berish vazifasini tushunish bilan bir qatorda, uning ifodaliligini (uslubgaoid)tushunishni, mazmuninigina emas, balki so’z va nutq oborotlarining, tilning boshqa badiiy-tasviriy vositalarining hissiy bo’yoqdorligini ham tushunishni ko’zda tutadi.
   
2. 
   Nutq, til qonuniyatlariga, oz bo’lsa-da, e’tibor bermaslik amaliy nutq faoliyatini egallashga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
   
3. 
   So’zni, morfemani, so’z birikmasini, gapni tushunish borliqdagi ma’lum voqea-hodisalar o’rtasilagi bog’lanishni aniqlashdemakdir.
   
4. 
   Kishi nutqining rivojlanishiga ta’sir etadi va til o’qitish metodikasini tuzishda xizmat qiladi.
   

9. Og’zaki nutqni yozma nutqdan oldin o’zlashtirish tamoyili nimalarga amal qiladi?

1. 
   Kishi nutqining rivojlanishiga ta’sir etadi va til o’qitish metodikasini tuzishda xizmat qiladi.
   
2. 
   Nutq, til qonuniyatlariga, oz bo’lsa-da, e’tibor bermaslik amaliy nutq faoliyatini egallashga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
   
3. 
   So’zni, morfemani, so’z birikmasini, gapni tushunish borliqdagi ma’lum voqea-hodisalar o’rtasilagi bog’lanishni aniqlashdemakdir.
   
4. 
   Til juda murakkab hodisa, uningtuzilishini, izchil tizimini fahmlab olmay turib, sal bo’lsa-da, uning qonuniyatlarini, o’xshashliklarini o’zlashtirmayturib, uniyodda saqlab bo’lmaydi.